Skopiuj link
Uprawnienie do urlopu dla poratowania zdrowia
Przepis art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1379), zwanej dalej Kartą Nauczyciela, prawo do urlopu dla poratowania zdrowia przyznaje wyłącznie nauczycielom zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony. Prawo do urlopu posiadają zatem pracujący w pełnym wymiarze zajęć nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na podstawie mianowania (art. 10 ust. 5 Karty Nauczyciela), a także nauczyciele kontraktowi wykonujący prace na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela).
Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia przysługuje po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole. Przy ustaleniu tego okresu wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwających łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku gdy okres nieobecności spowodowany w/w okolicznościami trwał dłużej niż 6 miesięcy, wymagany przez art. 73 ust. 1 Karty Nauczyciela okres pracy przedłuża się o ten okres (art. 73 ust. 3 Karty Nauczyciela).
Wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy wyłącznie udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia (art. 73 ust. 4 zd. 2 Karty Nauczyciela). Powinien on przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu (art. 73 ust. 4 zd. 1 Karty Nauczyciela).
Urlopu dla poratowania zdrowia udziela dyrektor szkoły w celu przeprowadzenia zaleconego przez lekarza leczenia. Podstawą decyzji o jego udzieleniu jest orzeczenie lekarskie.
Orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia
Tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. z 2005 roku Nr 233, poz. 1991), zwanego dalej rozporządzeniem.
O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego (art. 73 ust. 11 Karty Nauczyciela, § 2 rozporządzenia). Zgodnie z art. 5 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 581 z późn. zm.) lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego jest lekarz, lekarz dentysta będący świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarz, lekarz dentysta, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Lekarz orzeka na podstawie wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego, wyników badań pomocniczych i konsultacji specjalistycznych oraz dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia (§ 2 rozporządzenia).
Nauczyciel lub dyrektor szkoły, który nie zgadza się z orzeczeniem lekarskim, może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, wnieść odwołanie do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy (§ 4 rozporządzenia).
Czas trwania urlopu dla poratowania zdrowia
Jednorazowo urlop dla poratowania zdrowia nie może przekroczyć roku (art. 73 ust. 1 in fine Karty Nauczyciela). Może on zostać udzielony także na krótszy okres. Jednakże udzielenie urlopu w wymiarze krótszym niż rok konsumuje uprawnienie do jednorazowego rocznego urlopu dla poratowania zdrowia. Nie można on zatem zostać uzupełniony do wymiaru jednego roku.
Od powyższej zasady ustawodawca wprowadził jeden wyjątek. Zgodnie z art. 73 ust. 2 Karty Nauczyciela nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.
Kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia nauczycielowi można udzielić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu. Łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia konkretnego nauczyciela w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat (art. 73 ust. 8 Karty Nauczyciela)
Wynagrodzenie nauczyciela
W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych w postaci dodatku wiejskiego i dodatku mieszkaniowego (art. 73 ust. 5 Karty Nauczyciela).
Przy ustalaniu wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego wypłaconego na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.) nie uwzględnia się wynagrodzenia otrzymanego przez nauczyciela w czasie urlopu dla poratowania zdrowia (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2000 roku, sygn. akt III ZP 22/00).
Zakaz podejmowania pracy lub innej działalności zarobkowej
Nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. Jeśli nauczyciel naruszy ten zakaz, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy (art. 73 ust. 7 Karty Nauczyciela).
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
[email protected]
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta