Pracodawca nie ma obowiązku zorganizowania transportu do zakładu pracy dla swoich pracowników. To pracownik wybiera swojego pracodawcę, a w konsekwencji również miejsce pracy, i musi się liczyć z koniecznością dojazdów. Obciążają go koszty z tym związane. Środkiem rekompensującym te wydatki są przewidziane przez ustawodawcę pracownicze koszty uzyskania przychodów. Niezależnie od tego pracodawca może zorganizować dla swoich pracowników transport do pracy i z pracy.
Co do zasady przychód ze stosunku pracy stanowią wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Niewątpliwie w tych kategoriach mieści się także świadczenie pracodawcy w postaci zorganizowania transportu. Pracodawca może w tym celu wynająć lub zakupić autobus albo samochód osobowy. Czy dowożenie pracowników autobusem pracodawcy do pracy stanowi świadczenie, którego wartość powinna zostać doliczona do przychodu pracownika i opodatkowana?
Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z prawa podatkowego wszelkie przychody podlegają opodatkowaniu, chyba że ustawodawca przewidział wyjątek w postaci zwolnienia od opodatkowania. Analizowane świadczenie może korzystać ze zwolnienia, jeżeli spełnia ustawowe przesłanki. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu organizowanego przez pracodawcę dowozu pracowników autobusem w rozumieniu art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. W myśl art. 2 pkt 41 ustawy Prawo o ruchu drogowym, autobus to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.
Z powyższego wynika, że nie będzie podlegać opodatkowaniu świadczenie w postaci zorganizowania transportu dla pracowników, jeśli:
- zostanie on zorganizowany przez pracodawcę (nie ma znaczenia, czy będzie się odbywał pojazdem pracodawcy, czy usługę w tym zakresie będzie dla pracodawcy świadczył podmiot zewnętrzny);
- transport będzie odbywał się autobusem.