27% rabatu na wakacje! Sprawdź najpopularniejsze tematy i zapisz się już dziś.
Listę szkoleń objętych promocją znajdziesz TUTAJ»

Prawo Pracy
25.08.2023 r.
5 min

Szczególne zabezpieczenie w postępowaniach z zakresu prawa pracy

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo Pracy
25.08.2023r.
5 min

W pierwszej kolejności należy wskazać, że ustawodawca, mocą nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, zobowiązuje sąd do nałożenia na pracodawcę, na wniosek pracownika, obowiązku dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Zgodnie z treścią nowododanego do art. 4772 kodeksu postępowania cywilnego § 2 „uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne albo przywracając pracownika do pracy, sąd na wniosek pracownika nakłada w wyroku na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.”

Dotychczasowa „[…] praktyka sądowa jest rozbieżna, co w sytuacji uznania w pierwszej instancji zasadności roszczenia zawartego w pozwie budzi wątpliwości. Skoro sąd uznaje np. wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne, powinien zarazem dać temu wyraz nakładając na pracodawcę, na żądania uprawnionego, obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Przeciwna praktyka jest niezrozumiała i wydaje się pozostawać w sprzeczności z korzystnym dla pracownika rozstrzygnięciem sądu. (uzasadnienie do projektu ustawy nowelizującej).

Dodatkowo nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego przewiduje także szczególną regulację dotyczącą zabezpieczenia w postępowaniach z zakresu prawa pracy. Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 730 kodeksu postępowania cywilnego w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Po uzyskaniu przez uprawnionego tytułu wykonawczego dopuszczalne jest udzielenie zabezpieczenia tylko wtedy, jeżeli ma ono na celu zabezpieczenie roszczenia o świadczenie, którego termin spełnienia jeszcze nie nastąpił.

Postępowanie zabezpieczające ma na celu zabezpieczenie (ochronę) na czas toczącego się postepowania interesów strony, która złożyła wniosek o udzielenie zabezpieczenia. W tym celu konieczne jest uprawdopodobnienie roszczenia oraz wykazanie interesu prawnego. „Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.” (art. 7301 § 2 kodeksu postępowania cywilnego).

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zabezpieczenie było stosowane także w postępowaniach z zakresu prawa pracy. Wskazana wyżej ustawa nowelizująca wprowadza zmianę do kodeksu postępowania cywilnego, poprzez dodanie art. 7555 o następującej treści:

§ 1. W sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik podlegający szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia dochodzi roszczenia o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy, sąd na wniosek uprawnionego na każdym etapie postępowania udzieli zabezpieczenia przez nakazanie dalszego zatrudnienia go przez pracodawcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Podstawą udzielenia zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Sąd może odmówić udzielenia zabezpieczenia wyłącznie w sytuacji, gdy roszczenie jest oczywiście bezzasadne.

§ 2. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji. Przepis art. 7562 stosuje się.

§ 3. Obowiązany może żądać uchylenia prawomocnego postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia wyłącznie, jeżeli wykaże, że po udzieleniu zabezpieczenia zaistniały przesłanki, o których mowa w art. 52 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Zmiana postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia jest niedopuszczalna.

§ 4. Na postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji.”

„Podkreślić należy, że projektodawca celowo posługuje się wyrazem „udzieli”, nie zaś „może udzielić”, aby nie pozostawiać wątpliwości, że projektowany przepis kreuje obowiązek sądu w postaci udzielenia określonego sposobu zabezpieczenia w razie spełnienia się ustawowych przesłanek. Powinno to tym samym wzmocnić pozycję pracownika podlegającego szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia. Zamiarem projektodawcy jest, aby zabezpieczenie w sprawach pracowniczych miało charakter nowacyjny – podobnie jak to ma miejsce w przypadku zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych. Nowacyjny charakter zabezpieczenia w sprawach pracowniczych pozwala na tymczasowe zaspokojenie roszczeń uprawnionego podczas trwania postępowania sądowego. Proponowane zdanie drugie art. 7555 § 1 k.p.c. [kodeksu postępowania cywilnego] w swoim założeniu ma zatem stanowić lex specialis w stosunku do art. 731 k.p.c., który wskazuje, że zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia.” (uzasadnienie do projektu ustawy nowelizującej).