Szczególne systemy czasu pracy dla pracownika-rodzica dziecka niepełnosprawnego

Zgodnie z jego § 1 pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek o wykonywanie pracy w systemie przerywanego czasu pracy (art. 139 kodeksu pracy), w oparciu o rozkład czasu pracy przewidujący różne godziny lub odpowiedni przedział godzin rozpoczynania pracy (art. 140¹ kodeksu pracy) albo w indywidualnym rozkładzie czasu pracy (art. 142 kodeksu pracy). Wniosek taki może zostać złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Uprawnionymi do jego złożenia są:

1. pracownik-małżonek albo pracownik-rodzic dziecka w fazie prenatalnej, w przypadku ciąży powikłanej,
2. pracownik-rodzic dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (również po ukończeniu przez dziecko 18 lat),
3. pracownik-rodzic:

1. dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (również po ukończeniu przez dziecko 18 lat) oraz
2. dziecka posiadającego odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (również po ukończeniu przez dziecko 18 lat).

Co do zasady pracodawca ma obowiązek uwzględnienia wniosków pracownika w tym zakresie. Może jednak odmówić, jeżeli uwzględnienie wniosku nie jest możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca musi poinformować pracownika na piśmie lub z wykorzystaniem komunikacji elektronicznej (art. 143¹ § 2 kodeksu pracy).

„Mając na względzie cel regulacji, jakim jest dobro dziecka, należy przyjąć, że obowiązek zastosowania jednego z powyższych trzech systemów czasu pracy [systemu przerywanego czasu pracy (art. 139 kodeksu pracy), rozkład czasu pracy przewidujący różne godziny lub odpowiedni przedział godzin rozpoczynania pracy (art. 140¹ kodeksu pracy) albo indywidualny rozkład czasu pracy (art. 142 kodeksu pracy)] występuje także wtedy, gdy pracodawca nie stosuje ich wobec innych pracowników, w konsekwencji czego systemy te nie są znane np. regulaminowi pracy.” (Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk).