Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy swojej załodze. Ustawodawca nie ogranicza tego obowiązku wyłącznie do pracowników. Wiąże on pracodawcę także w odniesieniu do osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osób prowadzących w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
Powyżej przywołane zobowiązanie wynika z art. 304 § 1 kodeksu pracy. Obejmuje ono ochronę zdrowia i życia pracowników i osób świadczących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1. organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2. zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3. reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4. zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5. uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6. zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7. zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy (art. 207 § 2 kodeksu pracy).
Z realizacją powyższych obowiązków może wiązać się decyzja pracodawcy o wypłacaniu zleceniobiorcom określonych świadczeń albo ekwiwalentów. Co do zasady,przychody z umowy zlecenia są kwalifikowane jako przychody z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Zalicza się do nich także wszelkie inne świadczenia, różne od wynagrodzenia, które zleceniobiorca uzyska w związku z wykonywaniem przedmiotowej umowy, o ile ustawodawca nie wyłączył ich od opodatkowania.
Zwolnienie z podatku dochodowego świadczeń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy przekazanych zleceniobiorcy zostało przewidziane w art. 21 ust 1 ust. pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią tego przepisu: wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W dyspozycji tego przepisu mieszczą się świadczenia wymienione w katalogu wskazanym przez ustawodawcę w art. 304 § 1 kodeksu pracy w związku z art. 207 § 2 kodeksu pracy.