Skopiuj link
Świadczenia z funduszu przybierają w praktyce bardzo różnorodną postać. O konkretnej jego postaci decyduje każdorazowo Regulamin Wydatkowania Środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, ustalany przez pracodawcę (w porozumieniu z reprezentacją pracowników taką jak na przykład związki zawodowe). Świadczenia, do których otrzymania są uprawnieni pracownicy znajdujący się w najtrudniejszej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej, bardzo często przybierają postać świadczenia pieniężnego. Jednym z najczęściej występujących w praktyce świadczeń jest dofinansowanie do wypoczynku przypierające postać dofinansowania do wypoczynku zorganizowanego bądź niezorganizowanego (wtedy potocznie określane mianem „wczasów pod gruszą”).
W sytuacji, gdy świadczenia należne pracownikowi podlegają zajęciu, pracodawcy dość często rozszerzają zakres ochrony wynagrodzenia za pracę na inne świadczenia należne pracownikowi od pracodawcy. Jest to dość często występujący w praktyce błąd, gdyż dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, które przysługuje pracownikowi, nie podlega ochronie przed potraceniem charakterystycznej dla wynagrodzenia za pracę. Dlatego komornik, który dokonał zajęcia należności przysługujących pracownikowi, będzie najczęściej w takiej sytuacji w sposób zasadny oczekiwał, że potrącona zostanie cała kwota dofinansowania przyznana pracownikowi.
Trzeba zauważyć, że w literalnym brzmieniu przepisów Kodeksu pracy ochronie przed potrąceniem podlega wyłącznie wynagrodzenie za pracę. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyraźnie zarysowała się jednak tendencja do dość szerokiego rozumienia przedmiotu ochrony. Jak wynika z wielu orzeczeń Sądu Najwyższego pojęcia wynagrodzenia za pracę obejmuje również ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, odprawę emerytalną, odprawę z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, jak również nagrodę jubileuszową (o ile nie ona charakteru premii). Wszelkie jednak wymienione powyższej świadczenia są wynagrodzeniem za pracę. W praktyce występują jednak dodatkowe świadczenia przyznawane pracownikom, które mają związek ze stosunkiem pracy, ale nie są wynagrodzeniem za pracę, a więc nie powinniśmy stosować do nich przepisów dotyczących ochrony wynagrodzenia za pracę. Przykładem takich świadczeń są świadczenia pieniężne otrzymywane przez pracownika ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Świadczeń pieniężnych o charakterze socjalnym nie można utożsamiać z wynagrodzeniem za pracę. Bezspornie należy je jednak traktować jako świadczenia, które się ze stosunkiem pracy wiążą. Skoro w danym przypadku będą one objęte postępowaniem egzekucyjnym to podlegać będą egzekucji w pełnej wysokości.
W praktyce trzeba jednak zwrócić uwagę na to co jest przedmiotem zajęcia komorniczego w konkretnej sprawie. Otóż komornik przystępując do egzekucji powinien wskazać co jest przedmiotem zajęcia. I tak jeśli komornik w tytule wykonawczym wskazał, że potrąceń należy dokonać z wynagrodzenia za pracę to w istocie zajęcie ograniczy się do wynagrodzenia za pracę (ewentualnie innych świadczeń będący ekwiwalentem finansowym pracy wykonanej przez pracownika). W takiej sytuacji, pomimo że świadczenia socjalne mogłyby być przedmiotem zajęcia, to niedopuszczalne będzie dokonywanie z nich jakichkolwiek potrąceń. Bowiem w konkretnej sprawie świadczenia z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie będą podlegały ochronie przed potrąceniem, ale jako nie objęte zajęciem, nie będą podlegały również egzekucji.