Śmierć najbliższej osoby, to niewspółmierna strata dla całej rodziny, nie tylko w wymiarze emocjonalnym, ale także finansowym. Zmarły mógł bowiem przyczyniać się do jej utrzymania. Dlatego też ustawodawca przewidział przeróżne świadczenia stanowiące wsparcie dla najbliższych zmarłego pracownika.

Jeżeli świadczenia te spełniają przesłanki ustawowe, to mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Warunki zwolnienia od opodatkowania omawianych świadczeń określa art. 21 ust. 1 pkt 92 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z dyspozycji tego przepisu wynika, iż wolne od podatku są świadczenia otrzymane na podstawie odrębnych przepisów przez członków rodzin zmarłych pracowników oraz zmarłych emerytów lub rencistów, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3000 zł.

Warunkiem zwolnienia jest to, aby podstawa ich wypłaty członkom rodziny zmarłego pracownika, znajdowała się w odrębnych przepisach, czyli ustawach i przepisach wykonawczych regulujących zasady zatrudnienia w niektórych grupach zawodowych. Przykładem takiej regulacji jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 roku w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa – Karta górnika. Ponadto wypłatę stosownych świadczeń członkom rodziny zmarłego pracownika w razie jego śmierci przewidywać mogą postanowienia układu zbiorowego pracy oraz regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Z przedmiotowego zwolnienia mogą również korzystać świadczenia wypłacane na takiej podstawie.

Omawiane zwolnienie jest limitowane do kwoty 3000 zł. Oznacza to, że ze zwolnienia korzysta wartość świadczeń, których całkowita wartość w roku podatkowym nie przekracza kwoty 3000 zł. Jeżeli wartość świadczeń w roku podatkowym przekracza tę kwotę, podatnik obowiązany jest uiścić podatek od nadwyżki.