Skopiuj link
Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej ustawy, jeżeli obywatel Ukrainy wjechał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 r. i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, datę stanowiącą ostatni dzień okresu, w którym legalny wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy obywatela Ukrainy deklarującego zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej skutkuje tym, że jego pobyt na tym terytorium jest uznawany za legalny, biorąc pod uwagę liczbę cudzoziemców napływających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sytuację ludności cywilnej i perspektywy zakończenia działań wojennych na terytorium Ukrainy oraz względy obronności, bezpieczeństwa państwa oraz względy ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Ustawa wprowadza uproszczoną procedurę uzyskania przez obywatela Ukrainy, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie specustawy, numeru PESEL. Do jego uzyskania konieczne będzie złożenie wniosku w dowolnym organie wykonawczym gminy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nie trzeba będzie już wskazywać właściwej podstawy prawnej.
Co ważne, obywatel Ukrainy objęty omawianą ustawą będzie mógł złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy nie wcześniej niż po upływie 9 miesięcy od dnia wjazdu, a nie później niż w okresie 18 miesięcy od dnia 24 lutego 2022 r. Wniosek złożony przed upływem 9 miesięcy od dnia wjazdu wojewoda pozostawia bez rozpoznania.
W uchwalonej ustawie utrzymane zostały główne założenia przepisów przewidzianych w projekcie ustawy dotyczących uproszczonego dostępu do rynku pracy obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku (art. 22 uchwalonej ustawy). Jeżeli ich pobyt w naszym kraju został uznany za legalny to mogą podejmować pracę bez konieczności rejestrowania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, bądź uzyskiwania zezwolenia na pracę. Jedynym koniecznym warunkiem jest dokonanie zgłoszenia tego faktu przez pracodawcę. Względem projektowanej treści wydłużeniu uległ termin na dokonanie tego zgłoszenia z 7 do 14 dni od dnia rozpoczęcia pracy. Ponadto wśród informacji, które należy zawrzeć w zgłoszeniu jest także miejsce pracy. (Więcej na ten temat -> tutaj)
Dodatkowo w ustawie przewidziano możliwość korzystania przez obywateli Ukrainy z następujących świadczeń:
- świadczeń rodzinnych, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
- świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- świadczenia dobry start, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 187a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym, jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
– odpowiednio na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach, z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.
Obywatele Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie niniejszej ustawy lub ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach mogą również podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy, o ile uzyskali numer PESEL.
Magdalena Jeziorska
radca prawny