- jest niezdolny do pracy,
- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
- niezdolność do pracy powstała w okresach ubezpieczenia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Niezdolna do pracy, w myśl definicji z art. 12 tej ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
O tym czy osoba ubiegająca się o rentę jest niezdolna do pracy i jaki jest stopień tej niezdolności decydują wyłącznie lekarze orzecznicy ZUS (lekarz orzecznik, a w przypadku sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika komisja lekarska). Fakt, że osoba ubiegająca się o rentę jest zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie powoduje, że jest to osoba niezdolna do pracy w rozumieniu cytowanego wyżej art. 12, a tym samym nie nabywa automatycznie prawa do renty.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22.08.2012 r. (sygn. akt I UK 17/12) stwierdził jednak, że nie można ignorować orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przy ustalaniu spełnienia (niespełnienia) przesłanki niezdolności do pracy koniecznej dla nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. O ile bowiem w przypadku lekkiego stopnia niepełnosprawności chodzi o osobę o obniżonej zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, o tyle stwierdzenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wiąże się ze stwierdzeniem niezdolności do pracy albo zdolności do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymaganiem pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
Stwierdzenie zdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej w przypadku osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności musi być zatem poprzedzone dokonaniem analizy orzeczenia o ustalenie tego stopnia niepełnosprawności i jego przesłanek. Nie jest wykluczone wyjaśnienie przyczyn odmienności oceny niezdolności do pracy, ale taka odmienność winna być przekonująco uzasadniona.
Orzeczenie to nie wywiera bezpośredniego wpływu na ustalenie niezdolności
do pracy koniecznej dla przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Powinno być jednak wzięte pod rozwagę w trakcie prowadzenia postępowania dowodowego i przy dokonywaniu ustaleń faktycznych koniecznych do poprawnego stosowania prawa materialnego.
Zobacz szkolenia: