29.07.2016 r.
4 min

Przerwy na karmienie według PIP

Ekspert PCKP

Skopiuj link
29.07.2016r.
4 min

W świetle prawa międzynarodowego…

Z art. 2c dyrektywy Rady 92/85/EWG z 19 października 1992 r. w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią wynika, iż „pracownica karmiąca piersią” to pracownica karmiąca piersią w rozumieniu ustawodawstwa krajowego i/lub krajowej praktyki, która poinformuje o swym stanie pracodawcę, zgodnie z tymże ustawodawstwem i/lub praktyką.

Z kolei w art. 5 konwencji nr 103 MOP z 04.07.1952 r. dotyczącej ochrony macierzyństwa postanowiono, iż jeżeli kobieta karmi swoje dziecko, będzie ona uprawniona do przerwania w tym celu pracy podczas jednego lub kilku okresów, których czas trwania określi ustawodawstwo krajowe. Przerwy w pracy w celu karmienia powinny być wliczane do czasu pracy i wynagradzane jako takie w wypadkach, w których sprawa ta jest regulowana przez ustawodawstwo krajowe lub zgodnie z nim; w tych wypadkach, w których sprawę tę regulują układy zbiorowe, warunki będą ustalone zgodnie z odpowiednim układem.

W polskim kodeksie pracy…

W art. 187 § 1 i § 2 kodeksu pracy ustawodawca uregulował kwestie związane z udzielaniem tej przerwy uzależniając ilość oraz czas trwania tych przerw od dwóch elementów: dobowego wymiaru czasu pracy (niezależnie od tzw. etatu) oraz liczby karmionych dzieci.

I tak, pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch czterdziestopięciominutowych przerw w pracy. Przerwy na karmienie mogą być na wniosek pracownicy udzielane łącznie.

W sytuacji, w której dobowy czas pracy jest krótszy niż 4 godziny dziennie, przerwy na karmienie nie przysługują. Jeżeli czas pracy pracownicy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie.

Z art. 185 kodeksu pracy wynika, iż stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim. Powyższy wymóg nie został przewidziany w treści art. 187 kodeksu pracy. Jak więc dokumentować fakt karmienia?

Zdaniem PIP…

W dniu 19.07.2016 r. Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy wyraził swoje stanowisko w sprawie przerw na karmienie. Analizując treść art. 187 kodeksu pracy uznał, iż przepis ten nie wprowadza ani ograniczeń czasowych na skorzystanie przez matkę z tego uprawnienia, ani też nie warunkuje tego uprawnienia wiekiem dziecka. Brak jest również formy, w jakiej matka powinna udokumentować ten fakt.

Zdaniem PIP pracodawca nie ma podstaw prawnych do egzekwowania od pracownicy zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego fakt karmienia. Nie wynika to bowiem z przepisu art. 187 kodeksu pracy, natomiast w świetle art. 9 § 2 kodeksu pracy postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Pracodawcy nie mogą więc przewidywać w prawie wewnątrzzakładowym rozwiązań ograniczających uprawnienia pracownicze wynikające z prawa powszechnego.

PIP uznała, iż wystarczające powinno być samo oświadczenie pracownicy w przedmiotowej kwestii.