07.09.2015 r.
3 min

Porozumienie stron w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego

Ekspert PCKP

Skopiuj link
07.09.2015r.
3 min

Wyrok SN z 08.01.2010 r., III PK 47/09

W orzeczeniu tym SN podkreślił dwie istotne okoliczności, a mianowicie:

  • porozumienie stron jako umowa między pracodawcą a pracownikiem musi obejmować wolę rozwiązania umowy w tym trybie oraz termin dokonania tej czynności,
  • późniejsze wyrażenie zgody przez pracodawcę na porozumienie stron oznacza cofnięcie jego wcześniejszego jednostronnego oświadczenia rozwiązującego stosunek pracy.

W uzasadnieniu tego wyroku czytamy między innymi, iż „porozumienie stron co do rozwiązania stosunku pracy jest umową pracownika i pracodawcy. Zawarcie umowy polega zaś (…) na zgodnych oświadczeniach woli stron zmierzających do wywołania określonych w ich treści skutków prawnych. Umowa stron stosunku pracy odnosząca się do jego rozwiązania wymaga, zatem objęcia zgodną wolą stron zarówno tego, iż więź łącząca pracownika i pracodawcę ma ustać, jak i terminu dokonania tej czynności. (…) Niezdolność nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy nie wyklucza zatem możliwości rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron, jeżeli strony oświadczą zgodnie wolę w tym przedmiocie, nawet jeśli uprzednio pracodawca złożył oświadczenie o rozwiązaniu tego stosunku na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 3 Karty.”.

Sąd ponadto uznał, iż „wyrażenie przez pracodawcę zgody na rozwiązanie stosunku pracy w drodze porozumienia stron w sytuacji, gdy wcześniej złożył jednostronne oświadczenie woli o rozwiązaniu tego stosunku pracy, oznacza, że cofnął w sposób dorozumiany wcześniejsze oświadczenie”.

Wyrok SN z 14.11.2009 r., I PK 94/09 

W ocenie Sądu „do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron (art. 30 § 1 pkt 1 k.p.) dochodzi na skutek zgodnego oświadczenia woli obu stron stosunku pracy. Z propozycją rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron może wystąpić tak pracownik, jak i pracodawca. Taka propozycja stanowi ofertę rozwiązania stosunku pracy, do której stosuje się odpowiednio art. 66 i następne kodeksu cywilnego”. Nie oznacza to jednak, jak wynika z uzasadnienia, że muszą być zastosowane wszystkie przepisy odnoszące się do tego przedmiotu.

Sąd Najwyższy poruszył też kwestię „kompletności” oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy za porozumieniem stron uznając, iż „porozumienie stron co do rozwiązania stosunku pracy jest umową pracownika i pracodawcy. Zawarcie umowy polega zaś, ujmując rzecz najogólniej, na zgodnych oświadczeniach woli stron zmierzających do wywołania określonych w jej treści skutków prawnych. Umowa stron stosunku pracy odnosząca się do jego rozwiązania wymaga zatem objęcia zgodną wolą stron zarówno tego, iż więź łącząca pracownika i pracodawcę ma ustać, jak również trybu i terminu dokonania tej czynności”. Późniejsze orzeczenie z 08.01.2010 r. wydane w sprawie III PK 47/09 potwierdza taką interpretację.

Podsumowując….

W obydwu wyrokach Sąd Najwyższy podkreślił, iż najistotniejszym elementem przesądzającym o tym, czy mamy do czynienia z porozumieniem stron, czy też nie, jest zgodna wola obejmująca przede wszystkim zamiar rozstania się, a więc zakończenia zatrudnienia w tym trybie. Istotne jest także wskazanie terminu dokonania tej czynności.