Skopiuj link
Odpowiedź:
Umowę o pracę strony mogą zmienić w drodze wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia stron.
Zasady dokonywania wypowiedzenia zmieniającego zostały określone w art. 42 k.p. Tryb ten jest stosowany do zmiany istotnych warunków zatrudnienia. Należy do nich w szczególności rodzaj umowy o pracę. Jednakże rodzaj umowy o pracę nie może zostać zmieniony w drodze wypowiedzenia zmieniającego. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 28 kwietnia 1994 r., sygn. akt I PZP 52/93: „Dopuszczalność zmiany rodzaju umowy przez jednostronne wypowiedzenie zmieniające w trybie określonym przez art. 42 kodeksu pracy, przenosi w znacznym stopniu na pracownika ryzyko decyzji o odrzuceniu oferty zmiany rodzaju umowy. Odmowa przyjęcia oferty zmiany rodzaju umowy wywołuje ten skutek, że umowa o pracę ulega rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia, a pracownik traci możliwość dowodzenia, że wypowiedzenie było nieuzasadnione w rozumieniu art. 45 § 1 k.p., aczkolwiek zachowuje niektóre roszczenia wynikające z tego przepisu, o ile udowodni, że wypowiedzenie zmieniające nastąpiło z naruszeniem trybu ustalonego w art. 42 § 2-4 k.p. Dopuszczalność zmiany rodzaju umowy przez wypowiedzenie zmieniające pozbawiałaby także pracowników uprawnień do odprawy pieniężnej określonej w przepisach ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r., Nr 4, poz. 19 ze zm.), skoro rozwiązanie umowy o pracę ze względu na odrzucenie przez pracownika oferty zmiany rodzaju umowy nie może być poczytane za rozwiązanie tej umowy z przyczyn dotyczących pracodawcy.”.
Zmiana rodzaju umowy o pracę powinna zatem zostać dokonana w drodze porozumienia zmieniającego. Do zmiany stosunku pracy w tym trybie dochodzi bowiem w wyniku zgodnej woli obu stron stosunku pracy. Zmiana rodzaju umowy o pracę w tym trybie jest zgodna z prawem i nie narusza art. 18 § 1 k.p. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 września 1998 r., sygn. akt I PKN 289/98).
W porozumieniu w przedmiocie zmiany rodzaju umowy o pracę należy wskazać datę od której następuje zmiana rodzaju umowy o pracę. W przypadku gdy rodzaj umowy o pracę zostaje zmieniony z umowy na czas nieokreślony w umowę na czas określony, należy także określić termin, do którego umowa jest zawarta.
Jeżeli wcześniejsza umowa o pracę nie zostanie rozwiązana, lecz ulega przekształceniu w drodze porozumienia, nie ma konieczności wydawania świadectwa pracy.
Mając na względzie powyższe, uznać należy, iż w odniesieniu do pracownika nr 1 nie powstał obowiązek wydania świadectwa pracy. Zmiana rodzaju umowy o pracę nastąpiła bowiem w związku z zawarciem przez strony stosunku pracy stosownego porozumienia.
Nieco bardziej skomplikowana jest sytuacja pracownika nr 2. Analizując przedstawiony stan faktyczny wydaje się, iż przez okres od 1 stycznia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. pracownik nr 2 zatrudniony był na podstawie dwóch umów o pracę: na czas określony i na czas nieokreślony. Jednakże w celu prawidłowej oceny stanu faktycznego należy postawić następujące pytania: czy ten pracownik rzeczywiście realizował swoje obowiązki w dwóch, równoległych stosunkach prawnych, czy była różnica w obowiązkach pracowniczych wynikających z poszczególnych umów o pracę, czy była odrębnie prowadzona ewidencja czasu pracy dla poszczególnych umów, czy pracownikowi było wypłacane wynagrodzenie z dwóch umów o pracę.
Wydaje, iż na wszystkie pytania byłaby udzielona odpowiedź negatywna. W takim przypadku uznać należy, iż w rzeczywistości doszło do modyfikacji rodzaju umowy o pracę określonego w umowie z dnia 1 lipca 2012 r. Zdarza się bowiem, iż strony nie zawierają szczególnego porozumienia, lecz podpisują dokument, który wygląda jak nowa, odrębna umowa o pracę.
Wskutek zawarcia dokumentu wyglądającego jak umowa na czas nieokreślony doszło do przekształcenia umowy na czas określony zawartej w dniu 1 lipca 2012 r. w umowę na czas nieokreślony. W związku z tym nie ma konieczności wydawania świadectwa pracy za okres od 1 lipca 2012 r. do 31 grudnia 2012 r.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta