Z obowiązujących przepisów wynika, że pracodawca jest zobowiązany do sfinansowania zakupu okularów korekcyjnych, jeśli pracownik spędza co najmniej połowę swojego czasu pracy przed monitorem ekranowym i z zaleceń lekarskich, będących efektem badań okulistycznych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wynika konieczność korzystania z korekcji wzroku (§ 8 ust. 2 rozporządzenia z dnia 1 grudnia 1998 r. Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe). W określonych warunkach soczewki kontaktowe spełniają ten sam cel co okulary korekcyjne i na pracodawcy ciąży obowiązek sfinansowania również ich zakupu, w miejsce okularów.

W tym zakresie warto powołać się na treść art. 9 ust. 3 Dyrektywy Rady z dnia 29 maja 1990 roku w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 87/391/EWG) (90/270/EWG). Przepis ten przyznaje pracownikowi prawo do otrzymania okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok, odpowiednich do rodzaju pracy, jeżeli w wyniku badań profilaktycznych okaże się to konieczne i kiedy nie mogą zostać użyte zwykłe okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok. Ponadto za dopuszczalnością refundacji zakupu soczewek kontaktowych opowiedziały się resorty pracy i finansów.

„W pewnych przypadkach pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy do zapewnienia pracownikowi również soczewek kontaktowych. Chodzi o sytuacje, kiedy lekarz specjalista, w wyniku badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej zaleci stosowanie przy obsłudze monitora zamiast okularów soczewki kontaktowe, gdyż przy danej wadzie wzroku pracownika nie jest możliwe skorygowanie wzroku przy pomocy okularów, tj. w szczególności:

• gdy różnica wady wzroku pomiędzy jednym okiem a drugim jest większa niż 4 dioptrie (wada w jednym oku jest duża, a w drugim mała lub jej wcale nie ma),
• przy dużym astygmatyzmie wzroku.

W takiej sytuacji soczewki (szkła) kontaktowe przeznaczone (zgodnie z zaleceniem lekarza) do korekty wzroku pracownika przy obsłudze monitora spełniają ten sam cel co okulary korygujące wzrok. Pracodawca powinien zgodnie z zaleceniem lekarza zapewnić pracownikowi soczewki (szkła) kontaktowe. W takim przypadku soczewki kontaktowe powinny być zaliczone do świadczeń, o których mowa w art. 21 ust 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.” (interpretacja indywidualna z dnia 13 czerwca 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.377.2022.1. AC).

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zatem w przypadku, gdy lekarz medycyny pracy zalecił pracownikowi stosowanie soczewek kontaktowych to środki, które pracownik uzyska od pracodawcy na ich zakup, mieszczące się w ustalonym limicie korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym. Limit ten ustala pracodawca w aktach prawa wewnętrznego. Dopiero kwota przewyższająca określony limit stanowi przychód pracownika i powinna zostać opodatkowana.

W przypadku szkieł kontaktowych problematyczne wydaje się jednak określenie wysokości refundowanej kwoty. Co do zasady kwota zwracana pracownikowi powinna umożliwiać zakup okularów/soczewek kontaktowych. O ile jednak te same okulary mogą być używane przez dłuższy czas to soczewki kontaktowe muszą być wymieniane według zaleceń (codziennie, co tydzień lub co dwa tygodnie, co miesiąc, itp.).