Wypełniając powyżej wskazane obowiązki pracodawca jako płatnik odprowadza za pracownika zaliczki na podatek dochodowy od osób fizyczny z tytułu przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłat za udział w nadwyżce bilansowej.

Płatnik jest zobowiązany do dokonywania prawidłowych naliczeń i odprowadzania właściwych kwot podatku. Wobec tego musi stosować prawidłową stawkę podatkową. Jeżeli dochód pracownika przekroczy próg podatkowy, to pracodawca jest zobowiązany zmienić wysokość i sposób poboru zaliczki na podatek dochodowy.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatek dochodowy pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali podatkowej:

• gdy podstawa obliczenia podatku nie przekracza 120 000 zł podatek wynosi 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600 zł;
• gdy podstawa obliczenia podatku przekracza 120 000 zł podatek wynosi 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.

Za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku przekroczy kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali płatnik powinien naliczyć podatek w wysokości 12% od tej części dochodu, która nie przekroczyła wskazanej wyżej kwoty i 32% od nadwyżki. Dopiero w kolejnym miesiącu płatnik będzie naliczał i pobierał zaliczkę w wysokości 32% od pełnej kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w tym miesiącu.

Warto zwrócić uwagę, że podatnik może zawnioskować do płatnika o obliczanie i pobieranie zaliczek na podatek dochodowy według wyższej stawki podatku, jeszcze przed przekroczeniem progu podatkowego. Stanowi o tym art. 41a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

(Trzeba pamiętać, że choć nowelizacja przepisów podatkowych, która wprowadziła obniżoną do 12% stawkę podatku w pierwszym progu podatkowym weszła w życie od 1 lipca 2022 roku to niższy podatek stosuje się do dochodów uzyskanych przez podatnika od początku roku.)

Dodatkowo trzeba mieć na względzie, że dla kilku grup podatników ustawodawca przewidział ulgi podatkowe „zerowy PIT” dla osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy lub z tytułu umowy zlecenia. Wśród nich można wyróżnić między innymi:

• osoby poniżej 26 roku życia,
• pracujących seniorów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, ale nie pobierają emerytury,
• osoby sprawujące władzę rodzicielską lub pełniące funkcję opiekuna prawnego, rodziny zastępczej nad co najmniej czworgiem dzieci w roku podatkowym.

W takich przypadkach uzyskiwane przez uprawnionych do ulgi przychody nie podlegają opodatkowaniu do kwoty 85 528 zł w roku podatkowym.