W okresie urlopu wychowawczego osoba z niego korzystająca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowemu i zdrowotnemu. Dzieje się tak wyłącznie w przypadku, gdy nie posiada innego tytułu do ubezpieczeń. Naliczanie składek przez pracodawcę jest możliwe dopiero po otrzymaniu od ubezpieczonego oświadczenia o braku innych tytułów do ubezpieczeń oraz braku prawa do emerytury lub renty.
Składki w okresie urlopu wychowawczego są finansowane z budżetu państwa, jeżeli osoba ubezpieczona oświadczy, że nie ma innego tytułu do ubezpieczeń. Pracodawca wykazuje ją wtedy w dokumentach rozliczeniowych ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 1211xx oraz zadeklarowanymi składkami na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne.
Jeżeli ubezpieczony w swoim oświadczeniu wskaże inny tytuł do ubezpieczeń, to pracodawca wykaże ją wyłącznie w raporcie ZUS RSA jako osobę przebywającą na urlopie wychowawczym, posiadającą inny tytuł do ubezpieczeń. W takiej sytuacji nie ma obowiązku deklarowania podstawy wymiaru składek, ponieważ nie będzie w ogóle podlegała ubezpieczeniom z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym. Analogicznie, jeśli w okresie urlopu wychowawczego ubezpieczony uzyska inny tytuł do ubezpieczeń. Wtedy nie będzie podstawy do dalszego naliczania składek z tytułu tego urlopu.