Skopiuj link
Zgodnie z art. 36 § 6 kodeksu pracy strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy, a ustalenia takie nie zmieniają trybu rozwiązania umowy o pracę. Dla zastosowania takiego rozwiązania konieczne jest osiągnięcie konsensusu przez pracodawcę i pracownika. Wtedy nie stosuje się jakichkolwiek dodatkowych obostrzeń ograniczających strony stosunku pracy w tym zakresie lub nakładających na którąkolwiek z nich jakieś dodatkowe obowiązki.
Niezależnie od powyższego ustawodawca dopuścił także możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia jednostronną decyzją pracodawcy. Stanowi o tym art. 361 kodeksu pracy. W oparciu o przywołany przepis pracodawca ma prawo samodzielnie zdecydować o skróceniu trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia najwyżej do jednego miesiąca. Może to zrobić tylko z określonych przyczyn, to jest:
- z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
- z innych przyczyn niedotyczących pracowników.
W takim przypadku pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.
Wysokość odszkodowania określa się przy zastosowaniu zasad ustalania ekwiwalentu za urlop.
Ustawodawca jednoznacznie zastrzegł, że odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – kodeks pracy, z wyjątkiem:
- określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, […]”
Z drugiej strony przepisy prawa pracy nie określają zasad wypłaty odszkodowania w przypadku skrócenia okresu wypowiedzenia na podstawie porozumienia stron. Tym samym nie można go zakwalifikować do odszkodowań, o których stanowi art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec tego również odszkodowanie wynikające z takiej podstawy podlega opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy. Warto jednak zwrócić uwagę, ze gdyby prawo do takiego odszkodowania wynikało ze swoistych źródeł prawa pracy, a więc z układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów, statutów to zachodziłaby podstawa do uznania, iż takie odszkodowanie podlegałoby zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przywołanego wyżej przepisu.