Skopiuj link
Prawo do emerytur jest uzależnione od długich okresów podlegania ubezpieczeniu (z reguły 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn). W przypadku rent z tytułu niezdolności do pracy należy udowodnić okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze od 1 do 5 lat w zależności od wieku ubezpieczonego, w którym powstała niezdolność do pracy.
Okresami składkowymi są okresy, za które składka została faktycznie zapłacona. Wobec tego w grę wchodzą tu:
- okresy ubezpieczenia (art. 6 ust. 1 pkt 1) w rozumieniu art. 4 pkt 5, czyli okresy liczone od dnia 1 stycznia 1999 r.,
- okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne od dnia 15 listopada 1991 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. określone w przepisach ustaw wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 2,
- okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przed dniem 15 listopada 1991 r. określone w art. 6 ust. 2 pkt 1 i niektórych innych punktach (np. okresy: pracy obywateli polskich za granicą określone w pkt 1 lit. d, działalności twórczej lub artystycznej, pracy adwokatów, pracy nakładczej czy pozarolniczej działalności gospodarczej), o ile była zapłacona składka.
W ustawie wyodrębnione zostały także okresy składkowe, za które nie została opłacona składka, w tym m.in.:
- okresy działalności kombatanckiej oraz okresy podlegania represjom wojennym i okresu powojennego,
- okresy pracy przymusowej,
- okresy czynnej służby wojskowej.
Okresy nieskładkowe to przede wszystkim:
- okresy przerw w zatrudnieniu spowodowane niezdolnością do pracy ze względu na chorobę,
- okresy urlopu wychowawczego.
Natomiast w art. 5 ust. 2 ustanowiono zasadę proporcjonalności okresów nieskładkowych do składkowych, na mocy której przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe nie mogą być uwzględnione w wymiarze większym niż 1/3 udowodnionych okresów składkowych. Doliczanie 1/3 okresów nieskładkowych dokonywane jest w relacji do całego udokumentowanego okresu składkowego.