Odpracowanie zwolnienia prywatnego przez pracownika niepełnosprawnego w świetle stanowiska PIP

Zgodnie z treścią art. 15 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, co do zasady:
 

• czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
• czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.
• osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

Wskazanych wyżej ograniczeń nie stosuje się do osób niepełnosprawnych zatrudnionych przy pilnowaniu oraz w sytuacji, gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę. Uwzględniając zatem treść wskazanego wyżej art. 151 § 2¹ kodeksu pracy, nie budzi wątpliwości to, iż pracownicy, w odniesieniu do których lekarz wyraził zgodę na przykład na pracę w godzinach nadliczbowych, mogą odpracowywać wyjścia prywatne zarówno w dniu, w którym z takiego czasu wolnego korzystają, jak i w innym dniu.

Problem powstaje natomiast przy pracownikach nie posiadających takiej zgody, którzy mają sztywno określone normy czasu pracy. Z jednej strony z art. 151 § 2¹ kodeksu pracy wynika, że odpracowanie czasu wolnego udzielonego pracownikowi w celu załatwienia spraw osobistych nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych, z drugiej zaś strony art. 15 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wskazuje, że dobowa norma czasu pracy, w zależności od stopnia orzeczonej niepełnosprawności, nie może przekroczyć 7 lub 8 godzin, zaś tygodniowa norma czasu pracy nie może przekroczyć odpowiednio 35 i 40 godzin.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że osoba z orzeczonym stopniem niepełnosprawności, do której ma zastosowanie art. 15 wskazanej wyżej ustawy, może bez wątpienia odpracować wyjście prywatne w tym dniu, w którym ono wystąpiło.

W innej zaś sytuacji powstaną wątpliwości, gdyż w praktyce dojdzie do przekroczenia norm czasu pracy.
W powyższym zakresie, niezależnie od zwrócenia uwagi na wątpliwości występujące w praktyce, wypowiedziała się Państwowa Inspekcja Pracy. Zdaniem Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy „przekroczenie norm czasu pracy w przypadku pracowników niepełnosprawnych, w związku z odpracowywaniem przez nich wyjścia prywatnego, nawet w innym dniu, niż zwolnienie z tego tytułu wystąpiło nie stanowi naruszenia przepisów o czasie pracy. Wobec powyższego pracownicy niepełnosprawni mają prawo odpracowywać zwolnienie od pracy, o którym mowa w art. 151 § 2¹ kodeksu pracy na takich samych zasadach, jak pozostali pracownicy” (stanowisko z dnia 28 października 2014 r.).

Reasumując, mając na uwadze powyższe stanowisko, pracownicy z orzeczonym stopniem niepełnosprawności mogą odpracowywać czas zwolnienia udzielonego w celu załatwienia spraw osobistych zarówno w tym dniu, w którym korzystali ze zwolnienia jak i w innym dniu.