Ochrona przed zwolnieniem z pracy ciężarnej pracownicy tymczasowej

Artykuł 177 § 1 KP wprowadza szczególną ochronę trwałości stosunku pracy pracownic w ciąży oraz korzystających z urlopu macierzyńskiego. Przejawia się ona w wyłączeniu możliwości rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem (wypowiedzenie definitywne), a także zmiany jej warunków (wypowiedzenie zmieniające) przez pracodawcę w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego. W czasie objętym przedmiotową ochroną pracodawca nie tylko nie może wypowiedzieć umowy o pracę, ale również nie może rozwiązać umowy wcześniej wypowiedzianej, jeżeli przed ostatnim dniem okresu wypowiedzenia pracownica zajdzie w ciążę.

Komentowany przepis zapewnia ochronę nie tylko przed wypowiedzeniem. Jego działanie rozciąga się również na przypadki rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia z przyczyn przez pracownicę niezawinionych, np. z powodu przedłużającej się usprawiedliwiona nieobecności w pracy (art. 53 KP).

Artykuł 177 § 1 KP nie znajduje zastosowania do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca (art. 177 § 2 KP).

Omawiana ochrona zostaje wyłączona w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz zaistnienia przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy (art. 52 § 1 KP) pod warunkiem, że reprezentująca ją zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie.

W art. 177 § 3 KP została przewidziana szczególna regulacja odnosząca się do umów o pracę zawartych na okres próbny dłuższy niż 1 miesiąc oraz do umów o pracę na czas określony. W myśl tego przepisu, jeżeli którakolwiek z tych umów miałaby ulec rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, wówczas ulega przedłużeniu do dnia porodu.

Innymi słowy, wspomniane rodzaje terminowych umów o pracą ulegają z mocy prawa przedłużeniu do dnia porodu, jeżeli przewidziany w nich termin (ostatni dzień ich obowiązywania) przypada po upływie 3-go miesiąca ciąży.

Przepis ten nie znajduje zastosowania do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy (umowa o pracę na zastępstwo) (zob. art. 177 § 3¹ KP).

Działanie tego przepisu zostało również wyłączone w stosunku do umów o pracę zawartej w ramach pracy tymczasowej. Oznacza to, że umowa o pracę z pracownicą tymczasową może ulec rozwiązaniu z nadejściem uzgodnionego przez strony terminu nawet wtedy, gdy termin ten przypada po trzecim miesiącu ciąży. Odpowiednią regulację w tym zakresie zawiera art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 9.07.2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 360) – dalej: PracTymU.

Warto jednak podkreślić, że art. 13 ust. 3 PracTymU wyłącza jedynie działanie art. 177 § 3 KP (przedłużenie obowiązywania umowy do dnia porodu), a nie całego przepisu art. 177 KP. Tym samym, ze szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy przewidzianej w art. 177 § 1 KP mogą również korzystać pracownice zatrudnione przez agencje pracy tymczasowej.