Umowa o dzieło to umowa cywilnoprawna stanowiąca przykład umowy rezultatu. Zawierając taką umowę przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Cechą odróżniającą tę umowę od umowy zlecenia jest właśnie uzyskanie określonego rezultatu od wykonawcy, a nie samo jego staranne działanie.

Innym elementem odróżniającym jest również to, że umowa o dzieło, w przeciwieństwie do umowy zlecenia, nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych. Zlecający dzieło nie ma obowiązku zgłaszania wykonawcy do ZUS. Musi jednak powiadomić ZUS o zawarciu takiej umowy.

Wskazany obowiązek wynika z art. 36 ust. 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje zakład o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Zgłoszenie powinno być dokonane w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy.

Warto zwrócić uwagę, że obowiązek obciąża tylko wszystkich płatników składek i osoby fizyczne, które zawierają umowy o dzieło. Nie dotyczy natomiast podmiotów lub jednostek organizacyjnych, jak na przykład stowarzyszeń, fundacji, spółek prawa handlowego, które nie są płatnikami składek Ponadto obowiązek ten nie dotyczy umów o dzieło, które:

• są zawierane z własnym pracownikiem,
• będą wykonywane na rzecz własnego pracodawcy, ale są zawarte z innym podmiotem,
• są zawierane z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą na wykonanie przez nie usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Omawianego zgłoszenia dokonuje się na formularzu RUD papierowo lub elektronicznie – za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS. W jednym formularzu RUD można zgłosić maksymalnie do 10 umów o dzieło zawartych z jednym wykonawcą. Umowy zawierane z różnymi wykonawcami dzieła muszą być zgłaszane na oddzielnych formularzach. Co więcej należy pamiętać, że jeżeli z danym wykonawcą zawierane są umowy o dzieło cyklicznie, to zgłoszeniu podlega każda z nich.

W treści zgłoszenia należy wskazać:

• dane płatnika (zgłaszającego),
• dane wykonawcy (imię, nazwisko, PESEL, datę urodzenia, miejsce zamieszkania),
• datę zawarcia umowy,
• daty rozpoczęcia i zakończenia wykonywania dzieła oraz
• przedmiot umowy.