Płatnikiem zasiłków z ubezpieczenia chorobowego może być Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo płatnik składek. Decydujące znaczenie w tym zakresie na rok przyszły ma liczba ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na dzień 30 listopada roku poprzedzającego.

Powyższe wynika z art. 61 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zgodnie z treścią wskazanego wyżej przepisu „prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają:

1. płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. d;

2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych:

a. ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,

b. ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,

c. ubezpieczonym będącym duchownymi,

d. osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia,

e. ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.”

Jak zostało wskazane już wcześniej, liczbę ubezpieczonych ustala się na kolejny rok kalendarzowy według stanu na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego, a w stosunku do płatników składek, którzy na ten dzień nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego, według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia (art. 61 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

W liczbie osób ubezpieczonych należy uwzględnić wszystkich zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego, w tym pracowników oraz osoby wykonujące prace nakładczą, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące. Nie uwzględnia się natomiast w liczbie osób ubezpieczonych osób przebywających na urlopach wychowawczych (chyba że wykonują pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy) i bezpłatnych oraz duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.