26.01.2018 r.
6 min

Nowe zasady orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia

Ekspert PCKP

Skopiuj link
26.01.2018r.
6 min

Lekarz medycyny pracy

Dotychczas o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia orzekał lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela (§ 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r.  w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz.U. z 2005 r., nr 233, poz. 1991 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem). Pojęcie to, zgodnie z treścią art. 5 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1938 z późn. zm.), obejmuje lekarza, lekarza dentystę będącego świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarza, lekarza dentystę, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Od 1 stycznia 2018 r. orzekanie o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia należy do obowiązków lekarza medycyny pracy. Wynika to z nowego brzmienia art. 73 ust. 10 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1189 z późn. zm.), zwanej dalej Kartą Nauczyciela. Przepis ten stanowi, iż o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy mogą odgrywać istotną rolę, orzeka lekarz posiadający uprawnienia do wykonywania badań, o których mowa w art. 229 § 1, 2 i 5 Kodeksu pracy, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy, wykonujący działalność w jednostce służby medycyny pracy, z którą szkoła zawarła umowę, o której mowa w art. 12 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1184 oraz z 2017 r. poz. 60), zwany dalej „uprawnionym lekarzem”.”.

Przeprowadzenie badań

Warunkiem przeprowadzenia badań w przedmiocie potrzeby udzielenia urlopu dla poratowania przez lekarza medycyny pracy jest posiadanie przez nauczyciela skierowania na badania. Skierowanie wydaje dyrektor szkoły na pisemny wniosek nauczyciela o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia (nowy art. 73 ust. 10a Karty Nauczyciela).

Nie uległy zmianie podstawy, na których lekarz orzeka o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Są to: wyniki badania lekarskiego przeprowadzonego przez lekarza wydającego orzeczenie, wyniki badań dodatkowych lub konsultacji specjalistycznych, których przeprowadzenie zostało uznane za niezbędne oraz dokumentacja medyczna z przebiegu dotychczasowego leczenia (art. 73 ust. 10b Karty Nauczyciela).

W orzeczeniu o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia lekarz medycyny pracy powinien określić czas potrzebny na przeprowadzenie zalecanego leczenia (art. 73 ust. 10c Karty Nauczyciela).

Odwołanie od orzeczenia lekarza medycyny pracy

Zarówno nauczycielowi, jak i dyrektorowi szkoły przysługuje odwołanie od orzeczenia lekarza medycyny pracy.  

Odwołanie powinno być przygotowane na piśmie i zawierać uzasadnienie. Należy je wnieść w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem lekarza, który wydał to orzeczenie (nowy art. 73 ust. 10e Karty Nauczyciela). Rzeczony lekarz w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania, powinien je przekazać wraz kopią dokumentacji badań podmiotowi właściwemu do rozpatrzenia odwołania (nowy art. 73 ust. 10f Karty Nauczyciela). Jest nim wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania nauczyciela lub ze względu na siedzibę szkoły. Jednakże w przypadku gdy zaskarżone orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy, odwołanie od tego orzeczenia należy wnieść się do instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy najbliższego ze względu na miejsce zamieszkania nauczyciela lub ze względu na siedzibę szkoły (art. 73 ust. 10d Karty Nauczyciela).

Podmiot właściwy do rozpatrzenia odwołania wydaje orzeczenie lekarskie po przeprowadzeniu badań lekarskich, w terminie 30 dni od dnia otrzymania odwołania. Jego orzeczenie jest ostateczne (nowy art. 73 ust 10g Karty Nauczyciela).

Koszty badań

Koszty badań niezbędnych do wydania  orzeczenia o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia oraz orzeczenia w postępowaniu odwoławczym ponosi szkoła (nowy art. 73 ust 10j Karty Nauczyciela).

Delegacja ustawowa

W związku ze zmianą przepisów nastąpi uchylenie rozporządzenia. Tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia został bowiem określony w omówionych powyżej przepisach Karty Nauczyciela. Zmianie uległ również zakres spraw, jakie powinny zostać objęte rozporządzeniem.  Ustawodawca w art. 73 ust. 11 Karty Nauczyciela zobowiązał bowiem ministra właściwego do spraw zdrowia działającego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania, do określenia w drodze rozporządzenia:

  1. zakresu oraz trybu przeprowadzania badania lekarskiego w celu udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia,
  2. wzoru skierowania na badania lekarskie w celu udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia,
  3. wzoru orzeczenia lekarskiego o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia.

Wydając rozporządzenia minister powinien uwzględnić konieczność przyjęcia obiektywnych i niezbędnych kryteriów oceny stanu zdrowia dokonywanej w celu stwierdzenia potrzeby leczenia oraz określenia czasu na jego przeprowadzenia.