Skopiuj link
Ustawodawca wprowadza zasadę, że osoba, która pobrała nienależnie świadczenie rodzinne, obowiązana jest do jego zwrotu. Należy mieć na uwadze, że skoro ustawodawca wprowadza obowiązek zwrotu świadczeń rodzinnych przez osobę, która je nienależnie pobrała, to po stronie organu administracji publicznej, który związany jest dyscypliną finansów publicznych, istnieje obowiązek dochodzenia przedmiotowych świadczeń.
Świadczenie nienależnie pobrane może być przypisane do zwrotu, nie można natomiast żądać zwrotu świadczenia nienależnego. Podkreśla się, że przepis art. 30 ust. 2 ustawy wiąże zakwalifikowanie świadczenia jako nienależnie pobranego ze świadomością osoby, która je pobrała. Musi ona zdawać sobie sprawę, że świadczenie jej nie przysługuje, i tylko wówczas może być ono uznane za nienależnie pobrane, co umożliwia następnie żądanie jego zwrotu.
Za świadczenia rodzinne nienależnie pobrane uważa się:
- świadczenia rodzinne wypłacone, mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń rodzinnych albo wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania,
- świadczenia rodzinne przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia;
- świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenie rodzinne przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do świadczenia rodzinnego;
- świadczenia rodzinne wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenia rodzinne, z przyczyn niezależnych od organu, który
Od kwot nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie.
Należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń stała się ostateczna. Bieg przedawnienia przerywa:
- odroczenie terminu płatności należności,
- rozłożenie spłaty należności na raty,
- zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym dłużnik został powiadomiony.
Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo odpowiednio od dnia następującego po dniu odroczenia terminu płatności należności, rozłożenia spłaty należności na raty lub zastosowania środka egzekucyjnego, o którym dłużnik został powiadomiony.
Decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych nie jest wydawana, jeżeli od terminu ich pobrania upłynęło więcej niż 10 lat. Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Organ właściwy, który wydał decyzję w sprawie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny.
