Skopiuj link
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 8 sierpnia 2011r., dodała do ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy m.in. art. 37a, w świetle którego w uzasadnionych przypadkach, wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność, a także jeżeli nie stwierdzono bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę oraz popełnienia wykroczenia z winy umyślnej – inspektor pracy może odstąpić od stosowania środków prawnych, o których mowa w art. 33 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.
W oparciu o wskazany przepis inspektor pracy prowadząc kontrolę będzie mógł zaniechać kierowania do pracodawcy na przykład nakazów i wystąpień (pomimo ujawnienia stanu faktycznego niezgodnego z prawem), a poprzestać na ustnym pouczeniu podmiotu kontrolowanego o sposobach zgodnego z wymogami prawa zorganizowania pracy. Dodatkowym warunkiem skorzystania przez inspektora pracy z tej możliwości będzie odebranie od podmiotu kontrolowanego pisemnego oświadczenia o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli uchybień.
Wprowadzenie wskazanego przepisu w zamyśle ustawodawcy ma prowadzić do złagodzenia podejścia PIP do pracodawców, jeżeli kontrola jest przeprowadzana w szczególności wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność. Wskazany przepis przewiduje w istocie dwie odrębne sytuacje, w których możliwe będzie skorzystanie przez inspektora pracy z możliwości odstąpienia od stosowania wobec pracodawcy środków prawnych.
Pierwsza z nich będzie dotyczyła pracodawcy rozpoczynającego działalność, przy czym w tym przypadku nie ma jakichkolwiek dodatkowych warunków ograniczających możliwości inspektora pracy. Zatem odstąpienie będzie możliwe również w przypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę oraz popełnienia wykroczenia z winy umyślnej. Zauważyć należy, że ustawa nie definiuje wprost pojęcia „pracodawcy rozpoczynającego działalność”, jednak organy PIP będą za „pracodawcę rozpoczynającego działalność” uznawały pracodawcę w okresie jednego roku od dnia rozpoczęcia przez niego działalności. Za moment rozpoczęcia działalności uznawany będzie natomiast dzień, w którym pracodawca zatrudnił pierwszego pracownika.
Druga sytuacja, w które inspektor pracy będzie mógł skorzystać z możliwości wynikających z art. 37a ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, dotyczyć będzie również tych pracodawców, którzy prowadzą działalność już od dawna. Jednak w takiej sytuacji pojawią się dwa dodatkowe wymogi, które będą musiały zostać spełnione jednocześnie. Przepisy w odniesieniu do takiego pracodawcy możliwość odstąpienia od stosowania środków prawnych uzależniają od tego, czy w wyniku kontroli nie stwierdzono bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę oraz popełnienia wykroczenia z winy umyślnej. Ujawnienie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących pracę oraz popełnienia wykroczenia z winy umyślnej będzie rodziło po stronie inspektora pracy przeprowadzenia pełnej kontroli z zastosowaniem wszelkich możliwych w danej sytuacji środków prawnych.
Podkreślenia wymaga, że wskazany przepis daje inspektorowi pracy jedynie możliwość odstąpienia od stosowania środków prawnych, nie stanowi natomiast źródła żądań podmiotu kontrolowanego. Zastosowanie możliwości wynikających z art. 37a ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy będzie zaś uzależnione od swobodnej oceny organu PIP, która będzie oparta na postawie podmiotu kontrolowanego w trakcie kontroli oraz jego woli dobrowolnego i szybkiego usunięcia stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości.
