Zasiłki z ubezpieczenia społecznego podlegają zajęciu w ramach postępowań egzekucyjnych. Oznacza to, że organ egzekucyjny może pobierać z takich świadczeń środki na pokrycie zobowiązań zasiłkobiorcy. Nie może tego jednak robić w sposób nieograniczony. Zasiłki są także chronione i stosuje się do nich kwoty wolne od potrąceń.

Świadczenia, o których mowa w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, to zasiłek chorobowy, opiekuńczy, macierzyński i świadczenie rehabilitacyjne. Zgodnie z art. 66a ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa potrąceń z nich dokonuje się na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że stosuje się do nich takie same zasady jak w przypadku egzekucji z emerytur i rent.

Jak wynika z art. 141 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS kwoty wolne od egzekucji i potrąceń podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca na zasadach określonych dla emerytur i rent. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłosił 14 lutego 2024 roku komunikat, w którym określił kwoty obowiązujące od 1 marca 2024 roku. Wynoszą one:

• 764,62 zł w przypadku sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi oraz należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego;
• 1 261,64 zł w przypadku sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności niealimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi;
• 1 009,33 zł w przypadku należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1 i 2 i 6–9 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. m.in. świadczenia wypłaconych zaliczkowo lub nienależnie pobranych.

Powyższe kwoty wolne od potrąceń stosuje się do wszystkich świadczeń wypłaconych od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku, niezależnie jakiego okresu dotyczy wypłata.

Maksymalne kwoty potrącenia wynoszą:

• 60% kwoty zasiłku brutto – przy egzekucji świadczeń alimentacyjnych egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych oraz należności alimentacyjne potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego, lub
• 25% zasiłku brutto – przy egzekucji świadczeń niealimentacyjnych, np. na rzecz komornika.