Pracodawca nie dopuszcza pracownika do pracy, jeżeli kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika, wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości, albo zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się w pracy w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol w czasie pracy. Od lutego 2023 roku pracodawcy mają prawo do dokonywania kontroli trzeźwości pracowników. Pracodawca może z tego prawa korzystać, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób, lub ochrony mienia. W tym celu musi jednak wypełnić szereg wymogów formalnych.
Kontrola trzeźwości nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. Wprowadzenie kontroli trzeźwości w danym zakładzie pracy jest uzależnione od zawarcia stosownej informacji w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Wśród niezbędnych informacji powinny znaleźć się:
- wprowadzenie kontroli trzeźwości,
- określenie grupy lub grup pracowników, których ma ona dotyczyć,
- rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli,
- czas i częstotliwość jej przeprowadzenia.
O wprowadzeniu powyższego pracodawca informuje pracowników w sposób u niego przyjęty, nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem przeprowadzania kontroli trzeźwości. Natomiast w przypadku nowych pracowników stosowne informacje powinny zostać im przekazane w formie papierowej lub elektronicznej przed dopuszczeniem do pracy. Potwierdzenie poinformowania pracownika o wprowadzeniu kontroli trzeźwości powinno znaleźć się w części B akt osobowych.
Przedmiotowa regulacja nie rozwiązała kwestii dopuszczalności przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników wykonujących pracę zdalnie. Tacy pracownicy najczęściej pracują ze swojego miejsca zamieszkania. Dlatego też warto zastanowić się, czy w takiej sytuacji zastosowanie znajdują przepisy o kontroli trzeźwości, czy o kontroli pracownika podczas pracy zdalnej, o której mowa w art. 6728 kodeksu pracy. Ustawodawca jednak nie rozstrzygnął tego w sposób jednoznaczny. Wydaje się, że w omawianym przypadku pierwszeństwo powinny mieć przepisy o kontroli trzeźwości. W konsekwencji pracodawca, który wdroży w swoim zakładzie pracy zasady badania trzeźwości, będzie mógł je przeprowadzać również w miejscach wykonywania pracy zdalnie przez pracowników. Nie ulega jednak wątpliwości, że w uzasadnionych przypadkach pracodawca może wezwać policję, aby ta przeprowadziła kontrolę trzeźwości pracującego zdalnie pracownika. Wynika to bowiem z art. 221d § 3 kodeksu pracy, zgodnie z którym: „na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do pracy badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego”. Takie rozumowanie potwierdza ponadto stanowisko Komendy Głównej Policji.