Wykonywanie pracy może wiązać się z koniecznością zmiany miejsca jej świadczenia. Może zostać to narzucone przez pracodawcę. W takiej sytuacji pracownik może otrzymać specjalne świadczenia, które ułatwią mu osiedlenie się w nowym miejscu.

W pierwszej kolejności warto zastanowić się, kiedy można mówić o przeniesieniu służbowym. Z jednej strony może się wydawać, że wyłącznie wtedy, gdy osobę fizyczną łączy z pracodawcą stosunek służbowy (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2009 roku, sygn. II FSK 1868/07). Stosunki służbowe regulują przepisy poszczególnych pragmatyk służbowych, np. ustawa o służbie cywilnej. Określają one m.in. status osób zatrudnionych, a także ich prawa i obowiązki.

Z drugiej strony odmienne stanowisko przedstawia doktryna. „Wydaje się, że przymiotnik „służbowy”, określający rodzaj „przeniesienia”, należy rozumieć przede wszystkim potocznie jako „wypływający ze stosunku podległości względem pracodawcy”. Podległość, o której mowa, jest jedną z zasadniczych cech stosunku pracy. W tym znaczeniu „służbowe” będzie każde przeniesienie, które następuje w związku ze stosownym poleceniem pracodawcy. Podobnie „służbowa” jest podróż odbywana przez pracownika (pozostającego w stosunku pracy) na polecenie pracodawcy” (A. Bartosiewicz, R. Kubacki [w:] A. Bartosiewicz, R. Kubacki, PIT. Komentarz, wyd. V, Warszawa 2015, art. 21). Potwierdzają to także interpretacje organów administracji skarbowej. „Za pracownika w rozumieniu ustawy PIT uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ustawy PIT). Zatem przedmiotowe zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 14 ustawy PIT, ma zastosowanie zarówno do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i pozostających w stosunku służbowym (pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy)” (interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2016 roku, sygn. DD3.8222.2.189.2015.OBQ).

W przypadku, gdy pracownik otrzyma od pracodawcy świadczenia w związku z przeniesieniem służbowym, to korzystają one ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są kwoty otrzymywane przez pracowników z tytułu zwrotu kosztów przeniesienia służbowego oraz zasiłków na zagospodarowanie i osiedlenie w związku z przeniesieniem służbowym, do wysokości 200% wynagrodzenia należnego za miesiąc, w którym nastąpiło przeniesienie. Przesłanką zastosowania zwolnienia jest otrzymanie przez pracownika świadczeń w związku z przeniesieniem służbowym. Zwolnienie ma charakter ograniczony. Wobec tego, jeżeli wartość świadczeń przekracza wskazaną wyżej wartość, należy odprowadzić należny podatek dochodowy od nadwyżki.