Konsekwencje braku pouczenia pracownika przez pracodawcę o prawie odwołania się od wypowiedzenia oraz o terminie dokonania tej czynności

Pominięcie w treści wypowiedzenia skierowanego do pracownika wskazanego powyżej pouczenia jest niewątpliwie nieprawidłowością, jednak jej skutki nie są tak poważne jak na przykład w przypadku pominięcia w treści oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie. W szczególności uchybienie w postaci braku właściwego pouczenia w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę nie uzasadnia podniesienia przez pracownika roszczenia o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach bądź zasądzenie odszkodowania.

Brak pouczenie nie będzie również stanowił podstaw do pociągnięcia osoby składającej takie oświadczenia do odpowiedzialności wykroczeniowej w oparciu o art. 281 pkt 3 Kodeksu pracy, zgodnie z którym kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu wypowiada lub rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy, podlega karze grzywny. Pominięcie w oświadczeniu woli pracodawcy o wypowiedzeniu pouczenia o prawie odwołania się jest niewątpliwie przykładem naruszenia przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, jednak naruszenie to nie może być postrzegane jako naruszenie rażące, a tylko tego rodzaju uchybienia obowiązkom ciążącym na pracodawcy podlegają karze. W przypadku kontroli PIP brak pouczenia stanowi natomiast podstawę do stosowania środków prawnych wynikających z ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, a w szczególności skierowania w tym zakresie do pracodawcy wniosku o wyeliminowanie tego rodzaju uchybień w przyszłości.

Naruszenie obowiązku zawarcia w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę pouczenia o przysługującym pracownikowi prawie i terminie wniesienia odwołania wywiera natomiast bezpośrednie skutki dla zachowania terminu, w którym pracownik może dokonać tej czynności, tj. odwołać się od wypowiedzenia. Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Najwyższego z 23 listopada 2000 r. (sygn. akt: I PKN 117/00, OSNAPiUS z 2002 r. nr 13, poz. 304) „brak pouczenia pracownika przez pracodawcę o prawie odwołania się od wypowiedzenia oraz o terminie dokonania tej czynności może stanowić okoliczność usprawiedliwiającą jego przekroczenie”.