Stosunek pracy może ustać na wiele sposobów. Może zostać rozwiązany na mocy zgodnej woli stron albo wskutek decyzji jednej z nich. Może również zakończyć się z mocy prawa. Wtedy dochodzi do wygaśnięcia umowy o pracę.

Wygaśnięcie umowy o pracę następuje z mocy samego prawa na skutek nadejścia okoliczności określonych przepisami niezależnie od woli stron. Okoliczności te ustawodawca przewidział w art.  63¹ i następnych Kodeksu pracy, a także w przepisach szczególnych.

Do zdarzeń skutkujących wygaśnięciem stosunku pracy, przewidzianych w Kodeksie pracy, należą:

1. śmierć pracownika (art. 63¹ Kodeksu pracy),

2. śmierć pracodawcy (art. 63² Kodeksu pracy),

3. tymczasowe aresztowanie (art. 66 Kodeksu pracy) – z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika (§ 1),

4. uchybienie terminowi powrotu do pracy pracownika, który przebywał na urlopie bezpłatnym udzielonym w związku z wyborem (art. 74 Kodeksu pracy).

We wszystkich przypadkach stosunek pracy wygasa ex nunc (na przyszłość od chwili zdarzenia) i rodzi obowiązek niezwłocznego wydania świadectwa pracy. Ponadto w razie naruszenia przepisów o wygaśnięciu umowy o pracę pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu pracy (art. 67 Kodeksu pracy).