Prawo Pracy
29.08.2023 r.
2 min

Kiedy pracownik pełni dyżur?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo Pracy
29.08.2023r.
2 min

W okolicznościach opisanych powyżej, zgodnie z treścią art. 1515 § 5 kodeksu pracy, pracownik pełni dyżur. Mieści się on w zakresie obowiązków pracowniczych. Tym samym pracownik nie może odmówić odbywania dyżuru, do którego zobowiązał go pracodawca. Trzeba pamiętać, że dyżur musi obejmować uzgodniony w umowie o pracę rodzaj pracy i być pełniony poza normalnymi godzinami pracy pracownika. W czasie dyżuru pracownik pozostaje w gotowości do wykonywania pracy. Oznacza to, że w każdej chwili dyżuru powinien być zdolny do wykonywania swoich obowiązków.

„Wymiar dyżuru nie może kolidować z prawem pracownika do dobowego i tygodniowego odpoczynku. Jeżeli np. pracownik pracował danej doby przez 8 godzin, to z uwagi na 11-godzinny odpoczynek nie może dyżurować dłużej niż przez 5 godzin.” (K. Jaśkowski [w:] E. Maniewska, K. Jaśkowski, Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023). Pracownikowi przysługuje bowiem 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego i 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego, z uwzględnieniem wyjątków określonych właściwymi przepisami. Czasu dyżury nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy. Jednak co do zasady za czas dyżuru pracownikowi będzie przysługiwał czas wolny od pracy, a w razie niemożliwości jego udzielenia – stosowne wynagrodzenie. Czasu wolnego udziela się w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru. Jeśli nie jest możliwe jego udzielenie, to pracownikowi przyznaje się wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. Rekompensata za czas pełnienia dyżuru nie będzie przysługiwać pracownikowi, jeśli ten pozostaje w gotowości do pracy w swoim domu albo jest pracownikiem zarządzającym zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Do tej ostatniej grupy pracowników nie mają zastosowania również przepisy dotyczące minimalnego odpoczynku dobowego i tygodniowego. W przypadku gdy pracownik wykonywał pracę, przysługuje mu normalne wynagrodzenie za pracę oraz dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych (po przekroczeniu ustalonych dla pracownika norm czasu pracy), a przepracowany czas jest wliczany do jego czasu pracy.