Skopiuj link
Zgodnie z przywołaną ustawą święta, które zna nasz porządek prawny, przypadają:
– 1 stycznia – Nowy Rok,
– 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
– pierwszego dnia Wielkiej Nocy,
– drugiego dnia Wielkiej Nocy,
– 1 maja – Święto Państwowe,
– 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja
– pierwszego dzień Zielonych Świątek,
– w dzień Bożego Ciała,
– 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
– 1 listopada – Wszystkich Świętych,
– 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
– 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
– 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Jedynie wyjątkowo pracownicy mogą świadczyć pracę w święta i tylko w przypadkach enumeratywnie wymienionych w kodeksie pracy. Jak wynika z art. 15110 kodeksu pracy, w drodze wyjątku od ogólnej zasady, praca w święta jest dopuszczalna:
– w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
– w ruchu ciągłym,
– przy pracy zmianowej,
– przy niezbędnych remontach,
– w transporcie i w komunikacji,
– w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
– przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
– w rolnictwie i hodowli,
– przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:
● zakładach świadczących usługi dla ludności,
● gastronomii,
● zakładach hotelarskich,
● jednostkach gospodarki komunalnej,
● zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
● jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
● zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku,
● w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.
Należy również pamiętać, że praca w święta w placówkach handlowych jest niedozwolona i dotyczy to również sytuacji, gdy święto przypada w niedzielę.
Za pracę w święto, zgodnie z art. 1519 par. 2 kodeksu pracy, uważa się pracę wykonywaną między godziną 6.00 w tym dniu, a godziną 6.00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Ustawodawca odszedł zatem w tym przypadku od ogólnej zasady, z której wynika, że przez dobę należ rozumieć 24 godziny poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę. Pracodawca sam może zatem uregulować to zagadnienie, wskazując w źródłach prawa wewnątrzzakładowego inne ramy czasowe, uznawane za pracę w święto u niego w zakładzie pracy.
Podkreślenia wymaga, że świętami wolnymi od pracy są jedynie święta wskazane wyżej, wynikające z ustawy o dniach wolnych od pracy. Nie mniej jednak, zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 17 maja 1989r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965 z późn. zm.), osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. Zwolnienie od pracy może być wówczas udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych. W takiej sytuacji, jak wynika z rozporządzenia Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 1999r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz.U. z 1999r., nr 26, poz. 235), koniecznym jest spełnienie określonych warunków formalnych. Prośbę o udzielenie zwolnienia od pracy, w celu obchodzenia „swojego” święta, pracownik powinien zgłosić pracodawcy co najmniej 7 dni przed dniem zwolnienia. Pracodawca natomiast ma obowiązek zawiadomienia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia. Nie dotyczy to sytuacji, gdy święta religijne przypadają w określonym dniu każdego tygodnia. W celu umożliwienia pracownikowi obchodzenia tych świąt pracodawca, na prośbę pracownika, ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy.
Podobnie sytuacja kształtuje się w przypadku Kościoła Prawosławnego.
Z art. 14 ustawy z dnia 4 lipca 1991r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz.U. z 1991r., nr 66 poz. 287 z późn. zm. ), osoby należące do Tego Kościoła mają prawo do obchodzenia świąt prawosławnych również według kalendarza juliańskiego; są to następujące dni:
– 7 stycznia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
– 8 stycznia – drugi dzień Bożego Narodzenia,
– 19 stycznia – Chrzest Pański,
– 7 kwietnia – Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny,
– drugi dzień Wielkiej Nocy,
– 19 sierpnia – Przemienienie Pańskie,
– 28 sierpnia – Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny.
Wskazanym powyżej osobom przysługuje zwolnienie od pracy w tych dniach bez prawa do wynagrodzenia, jeżeli święta te nie są dniami ustawowo wolnymi do pracy.
