Ubezpieczonemu przysługują świadczenia za czas choroby dopiero po upływie okresu wyczekiwania. Należy go definiować jako okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu wymagany dla przyznania prawa do zasiłku chorobowego. Ustalając długość okresu wyczekiwania należy uwzględnić następujące po sobie dni, w czasie których opłacana była składka za ubezpieczenie chorobowe. Okres wyczekiwania powinien być nieprzerwany.

Jak wynika z art. 4 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa długość okresu wyczekiwania zależy od tego, czy ubezpieczony podlega ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, czy dobrowolnie. Jeżeli ubezpieczenie ma charakter obowiązkowy, okres wyczekiwania wynosi 30 dni. Dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie okres ten wynosi 90 dni.

Ustawodawca dopuszcza jednak zaliczenie do okresu wyczekiwania poprzednich okresów ubezpieczenia chorobowego. Regulacja w tym zakresie została zawarta w art. 4 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zgodnie z jego treścią, aby możliwe było uwzględnienie poprzednich okresów ubezpieczenia chorobowego to:

• przerwa między nimi nie może być dłuższa niż 30 dni lub
• przerwa była spowodowana: urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

„Zaznaczyć należy, że przepis art. 4 ust. 2 ustawy nie uprawnia jednak do wliczania do okresu nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (30- lub 90-dniowego) wszystkich poprzednich okresów ubezpieczenia chorobowego danego ubezpieczonego, pomiędzy którymi to okresami (poprzednimi okresami ubezpieczenia chorobowego) przerwa nie była krótsza niż 30 dni lub wynikała z urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego albo odbywania czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego. Wskazana w tym przepisie przerwa („przerwa między nimi”) odnosi się bowiem do okresu dzielącego moment objęcia ubezpieczeniem chorobowym z tytułu realizowanego zatrudnienia lub działalności stanowiącej tytuł do ubezpieczenia, w ramach którego przesłanka okresu wyczekiwania – nieprzerwanego okresu ubezpieczenia – powinna być spełniona, od poprzedzających ten moment okresów ubezpieczenia” (K. Stopka [w:] Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Komentarz, Warszawa 2022).

Warto pamiętać, że dla wliczania do okresu nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego poprzednich okresów ubezpieczenia nie ma znaczenia, czy ubezpieczenie chorobowe w poprzednich okresach miało charakter dobrowolny czy obowiązkowy.