Omawiane odszkodowanie, zgodnie z treścią art. 58 kodeksu pracy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Natomiast w przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, ale nie więcej niż za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia miało miejsce w okresie wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia (art. 60 kodeksu pracy).
Aby ustalić, czy wypłacone przez pracodawcę odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno zostać opodatkowane należy w pierwszej kolejności zapoznać się z treścią art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten wskazuje wyjątki od zasady powszechnego opodatkowania przychodów.
W analizowanych okolicznościach zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na tej podstawie zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych podlegają otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 kodeksu pracy. Z przedmiotowego zwolnienia nie korzystają natomiast:
- określone w prawie pracy odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
- odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
- odszkodowania przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy,
- odszkodowania wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
W katalogu świadczeń, które są wyłączone ze zwolnienia od opodatkowania ustawodawca nie zawarł odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę w trybie natychmiastowym. Niewątpliwie jednak mieści się ono wśród tych, które ze zwolnienia korzystają na podstawie przywołanego wyżej przepisu. Wysokość omawianego odszkodowania i zasady jego przyznawania wynikają bowiem z kodeksu pracy, a tym samym wypełniona zostaje przesłanka warunkująca skorzystanie ze zwolnienia od opodatkowania.