Przyjmuje się, że przestój to nieprzewidziana przerwa w normalnym toku pracy, która może być spowodowana jakimś wydarzeniem zewnętrznym lub wewnętrznym. Przyczynami przestoju mogą być na przykład przerwa w dostawie prądu, epidemia, warunki atmosferyczne, które uniemożliwiają pracę, ale także niedostarczenie przez pracodawcę odpowiednich narzędzi lub surowców. W tym czasie pracownik nie świadczy pracy, ale otrzymuje wynagrodzenie.

Omawiany przypadek stanowi wyjątek od generalnej zasady zawartej w art. 80 kodeksu pracy. Wynika z niej, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią. W analizowanym zakresie zastosowanie znajduje art. 81 § 1 kodeksu pracy. Zgodnie z jego treścią, aby pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy w okresie przestoju, konieczne jest pozostawanie pracownika w gotowości do wykonywania pracy (do niezwłocznego jej podjęcie) oraz brak winy pracownika w zaistnieniu przestoju.

Wynagrodzenie postojowe przysługuje w wysokości wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów (w 2025 roku nie mniej niż 4 666 zł brutto).

Wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania to główna część wynagrodzenia, ale może być też jego składnikiem wyłącznym. Obejmuje wynagrodzenie zasadnicze stanowiące ekwiwalent za świadczoną przez pracownika pracę. Najściślej łączy się z rodzajem wykonywanej pracy (tj. pracą określonego rodzaju lub na określonym stanowisku), stanowiąc bezpośrednią zapłatę za tę pracę i wymagane do jej wykonywania kwalifikacje (uchwała Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r., sygn. akt II PZP 4/07, wyrok Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2011 r., sygn. akt II PK 3/11).

Na czas przestoju pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracę. Za jej wykonanie pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie, które nie może być niższe niż wysokość opisanego powyżej wynagrodzenia za przestój. Jeśli natomiast przestój wystąpił z winy pracownika, to będzie mu przysługiwało wyłącznie wynagrodzenie za wykonaną pracę (art. 81 § 3 kodeksu pracy).