Skopiuj link
Kodeks pracy reguluje dwa tryby wydawania regulaminów pracy przez pracodawców:
- z udziałem lub
- bez udziału organizacji związkowej.
Zgodnie z art. 1042 § 1 kodeksu pracy, regulamin pracy ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. W razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, a także w przypadku, gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin pracy ustala pracodawca (art. 1042 § 2).
Gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa regulamin pracy jest wprowadzany bez udziału organizacji związkowej. Przepis nie wymaga przeprowadzenia negocjacji z innym przedstawicielstwem pracowniczym, jak na przykład z reprezentacją wyłonioną ad hoc. Jeśli pracodawca samodzielnie ustalił regulamin pracy, gdy nie działały u niego związki zawodowe, a następnie związki takie powstały, to nie ciąży na nim obowiązek późniejszego konsultowania ze związkami zawodowymi wprowadzonych w życie regulaminów.
„Tryb uzgodnienia treści regulaminu pracy komplikuje się w przypadku, gdy u danego pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa. Organizacje te, stosownie do dyspozycji art. 30 ust. 5 ZwZawU [ustawy o związkach zawodowych], powinny przedstawić pracodawcy jednolite, wspólnie zajęte stanowisko w sprawie treści regulaminu. Na jego wypracowanie zakładowe organizacje związkowe mają 30 dni od dnia, w którym pracodawca przedstawił im projekt regulaminu do uzgodnienia (art. 30 ust. 6 ZwZawU). Gdy organizacje związkowe przedstawią wspólne stanowisko nieaprobujące wszystkich lub niektórych postanowień projektu regulaminu, to konieczne jest ustalenie przez pracodawcę i wspólną reprezentację związkową terminu, w którym należy uzgodnić treść regulaminu. W razie nieprzedstawienia w terminie 30 dni wspólnie uzgodnionego stanowiska przez organizacje związkowe w kwestii zaproponowanego przez pracodawcę terminu prowadzenia negocjacji, może on ustalić regulamin pracy bez uzgodnienia z tymi organizacjami (wyr. SN z 21.3.2001 r., cyt. w Nb 1). Po upływie wspólnie ustalonego terminu i nieosiągnięciu konsensusu pracodawca uprawniony jest do jednostronnego wydania regulaminu pracy. Ponadto, gdy działające w zakładzie organizacje związkowe nie dojdą w wymienionym terminie do porozumienia i nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska, to decyzję w sprawie ustalenia regulaminu pracy podejmuje sam pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych. "Przedstawione przez zakładowe organizacje związkowe odrębne stanowiska mają charakter opiniodawczy i nie są wiążące dla pracodawcy. Może on więc uwzględnić lub pominąć zawarte w nich sugestie" (Z. Salwa, Uprawnienia, s. 78).” (Kodeks pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Wojciech Muszalski, dr hab. Krzysztof Walczak).
Co ważne, regulamin pracy, który został wydany przez pracodawcę bez wymaganego uzgodnienia z zakładową organizacją związkową, nie ma mocy wiążącej (art. 1042 kodeksu pracy w związku z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych).
Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Pracodawca ma również obowiązek zapoznać każdego pracownika z treścią regulaminu przed dopuszczeniem go do pracy. Pisemne potwierdzenie zapoznania się pracownika z regulaminem pracy przed dopuszczeniem go do pracy powinno być umieszczone w jego aktach osobowych.