Jak ustalać wolną niedzielę w kontekście art. 151 ze znaczkiem 12 KP?

Pogląd zakładający, że pojęcie „wolna niedziela co najmniej raz na cztery tygodnie” należy tłumaczyć w ten sposób, że pracownik nie może pracować więcej niż trzy kolejne niedziele, po których ma nastąpić wolna niedziela – należy uznać za nieaktualny. Był on dość powszechnie prezentowany w starszej literaturze. Zdaniem zwolenników tego poglądu, w celu wypełnienia obowiązku określonego w art. 151¹² KP należało wyznaczyć w pierwszy czterech tygodniach danego okresu rozliczeniowego wolną niedzielę, po której mógł nastąpić ciąg nie więcej niż trzech kolejnych pracujących niedziel, przerwany kolejną wolną od pracy niedzielą¹.

Pogląd ten obrazuje poniższy schemat:

Obecnie za wiodący w doktrynie prawa pracy należy uznać pogląd, zgodnie z którym celem art. 151¹² KP nie jest zapewnienie „co czwartej niedzieli wolnej od pracy”, lecz „co najmniej jednej wolnej niedzieli w każdym czterotygodniowym odcinku czasu”. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że ów „odcinek czasu” nie powinien być odnoszony do przyjętego okresu rozliczeniowego, lecz do układu tygodni w danym roku kalendarzowym.

Wyznaczenie wolnej niedzieli zgodnie ze wspomnianym przepisem powinno zatem polegać na dokonaniu podziału branego pod uwagę „odcinaka czasowego” na czterotygodniowe okresy i wyznaczeniu w każdym z tych okresów co najmniej jednej wolnej niedzieli. W takim układzie, udzielenie pracownikowi pierwszej niedzieli wolnej od pracy, a następnie ósmej będzie zgodne z komentowanym przepisem.

Pogląd ten obrazuje poniższy schemat:

Zbieżne z tym poglądem stanowisko prezentuje również Państwowa Inspekcja Pracy².

¹Tak m.in. E. Szemplińska, wyjaśnienia, PiZS nr 12/2005, s. 36, Konsultacje i wyjaśnienia
² Pismo z dnia 4.08.2009 r. w/s zasad wyznaczania niedzieli wolnej od pracy raz na cztery tygodnie (GPP-459-4560-49/09/PE/RP, Rzeczposp. DF 2009/184/2)