Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nakłada na osoby pobierające wcześniejszą emeryturę, rencistów i płatników składek obowiązek zawiadomienia organu rentowego o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu. Informację o przychodach z 2024 roku należy przekazać do ZUS do końca lutego 2025 roku.
Świadczenie emerytalne lub rentowe może ulec zawieszeniu lub zmniejszeniu, jeśli pobierający je jednocześnie świadczy pracę, wykonuje umowę zlecenia, prowadzi działalność gospodarczą lub pobiera wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej i z tych tytułów przekroczy graniczne kwoty przychodu. Mają one zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Jeśli przychód osiągany przez świadczeniobiorcę z działalności zarobkowej będzie przekraczał 130% przeciętnego wynagrodzenia, to świadczenie zostanie zawieszone. Natomiast w przypadku, gdy wysokość przychodu będzie mieścić się w przedziale między 70% a 130% przeciętnego wynagrodzenia, to świadczenie ulegnie proporcjonalnemu zmniejszeniu. W 2024 roku wartości te były następujące:
- 70% przeciętnego wynagrodzenia = 65 611,40 zł brutto,
- 130% przeciętnego wynagrodzenia = 121 849,50 zł brutto.
Do końca lutego każdego roku należy dostarczyć do ZUS zaświadczenie (oświadczenie) o wysokości przychodu za ubiegły rok. W przypadku, gdy przychód uzyskany przez świadczeniobiorcę przekroczył niższą kwotę graniczną ustaloną dla danego roku (nie przekroczył jednak wyższej kwoty granicznej), oddział ZUS ustali, że świadczenie powinno być zmniejszone. Jeżeli w danym roku świadczeniobiorca uzyska przychód w wysokości przekraczającej wyższą kwotę graniczną, to w decyzji rozliczającej świadczenie ZUS ustali, że w całym roku renta podlegała zawieszeniu. Pracownicy i zleceniobiorcy powinni przedstawić zaświadczenie płatnika o wysokości osiągniętego przez tę osobę przychodu w 2024 roku, natomiast przedsiębiorcy składają oświadczenie w tym zakresie.
Przekazanie takiego zawiadomienia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma istotne znaczenie dla późniejszego rozliczenia pobieranego świadczenia. Powiadomienie oddziału ZUS o podjęciu pracy i osiąganych zarobkach ogranicza możliwość dochodzenia zwrotu nienależnych świadczeń wyłącznie do jednego roku kalendarzowego poprzedzającego rok wydania decyzji o rozliczeniu świadczenia. W razie braku jego złożenia do ZUS, to organ może dokonać rozliczenia świadczenia i dochodzić zwrotu nienależnych świadczeń za okres 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zostanie wydana decyzja o rozliczeniu renty.