Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 roku w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania weszła w życie 6 czerwca 2023 roku. Trwają prace nad jej implementacją do polskiego porządku prawnego. W Sejmie znajduje się poselski projekt ustawy nowelizującej kodeks pracy.

W dyrektywie określono minimalne wymogi służące wzmocnieniu stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości. Regulacje mają zastosowanie zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym. Ponadto dyrektywa nakłada na pracodawców także obowiązki informacyjne i sprawozdawcze. Pracownicy mogą bowiem występować do pracodawców o informacje dotyczące ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia, w podziale na płeć, w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę jak oni lub pracę o takiej samej wartości jak ich praca. Kandydaci do pracy powinni otrzymywać od rekrutującego pracodawcy jeszcze przed rozmową kwalifikacyjną informacje o początkowym wynagrodzeniu lub jego przedziale.

Dodatkowo pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia swoim pracownikom łatwego dostępu do kryteriów, które są stosowane do określania wynagrodzenia pracowników, poziomów wynagrodzenia i progresji wynagrodzenia. Kryteria te muszą być obiektywne i neutralne pod względem płci.

W opracowanym projekcie ustawy zmieniającej kodeks pracy zaproponowano konieczność umieszczania w ofertach pracy kwoty proponowanego wynagrodzenia ze wskazaniem minimalnych i maksymalnych wartości. Dopuszczalna byłaby też adnotacja, że kwoty te podlegają negocjacji. Ponadto nowelizacja może przyznać pracownikom prawo wystąpienia do pracodawców o informacje dotyczące ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia, w podziale na płeć, w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości.

Projekt ustawy znajduje się obecnie w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach i jest opiniowana. Warto zauważyć, że Sąd Najwyższy w swojej opinii zwrócił uwagę, że tryb pracy nad ustawą nie jest prawidłowy, ponieważ za implementację prawa unijnego odpowiada Rada Ministrów i to ona powinna opracować projekt nowelizacji. 

Wdrożenie przepisów dyrektywy do prawa krajowego powinno nastąpić do 7 czerwca 2026 roku.