Skopiuj link
Charakter świadczeń z ZFŚS
Powszechnie przyjmuje się, iż świadczenia z ZFŚS nie są składnikami wynagrodzenia za pracę. Wynika to z celu świadczeń z Funduszu, jakim jest pomoc pracownikom. Nie stanowią one ekwiwalentu za wykonaną pracę i nie zależą od wyników pracy.
Świadczenia z Funduszu stanowią świadczenia związane ze stosunkiem pracy. Przysługują one bowiem pracownikom oraz osobom, które pozostawały z pracodawcą w stosunku pracy (np. emerytom), jeżeli spełniają przesłanki określone w regulaminie ZFŚS.
Ustawa o ZFŚŚ
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 800), zwanej dalej ustawą o ZFŚS, środki Funduszu nie podlegają egzekucji, z wyjątkiem przypadków, gdy egzekucja jest prowadzona w związku z zobowiązaniami Funduszu.
Przepis art. 12 ust. 2 ustawy o ZFŚS odnosi się wyłącznie do środków zgromadzonych na rachunku Funduszu. Wynika z niego, iż przedmiotem egzekucji z Funduszu mogą być tylko zobowiązania zaciągnięte w związku z prowadzeniem działalności socjalnej ze środków Funduszu.
Ani w ustawie o ZFŚS, ani w innym akcie prawnym nie można znaleźć przepisów wprost odnoszących się do kwestii dopuszczalności oraz zasad prowadzenia egzekucji ze świadczeń otrzymanych przez uprawnionych
z Funduszu.
Egzekucja ze świadczeń z ZFŚS
W piśmie z dnia 21 czerwca 2011 r. Departament Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, uwzględniając stanowisko przedstawione przez Ministerstwo Sprawiedliwości, uznał, iż świadczenia z ZFŚS nie mają charakteru wynagrodzenia i nie stanowią należności ze stosunku pracy. Są one przyznawane na zasadzie uznania, przy zastosowaniu kryteriów socjalnych. Nie powinny one być zatem traktowane jako świadczenia związane ze stosunkiem pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Tym samym egzekucja z wynagrodzenia za pracę prowadzona na podstawie art. 880 – 888 k.p.c. nie obejmuje świadczeń przyznawanych pracownikom z Funduszu.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje natomiast pogląd, iż z uwagi na okoliczność, iż w skład wynagrodzenia za pracę nie wchodzą świadczenia z ZFŚS, nie korzystają one z ochrony wynagrodzenia za pracę przewidzianej w Kodeksie Pracy. Podlegają one zatem egzekucji w całości (zob. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. akt II PZP 4/12).
Ze stanowiskiem Sądu Najwyższego koresponduje stanowisko Krajowej Rady Komorniczej z dnia 12 września 2011 r., sygn. akt KRK/IV/2439/11. W ocenie Rady nie ma podstaw do zwolnienia świadczeń z Funduszu spod egzekucji komorniczej. Art. 829 k.p.c. i art. 831 k.p.c. nie wymieniają bowiem tych świadczeń wśród środków wyłączonych spod egzekucji.
Powyższe prowadzi do wniosku, iż egzekucja ze świadczeń z ZFŚS nie może być prowadzona na podstawie art. 880 i nast. k.p.c., które regulują zasady prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia za pracę. Egzekucja tych świadczeń powinna być prowadzona na podstawie przepisów o egzekucji z innych wierzytelności tj. art. 895 i nast. k.p.c. W związku z tym otrzymując postanowienie komornika o wszczęciu egzekucji z wynagrodzenia pracodawca powinien ustalić zakres egzekucji, tj. czy obejmuje ona wyłącznie egzekucję z wynagrodzenia za pracę, czy również egzekucję z innych wierzytelności. W tym drugim przypadku zakresem egzekucji objęte są również świadczenia z ZFŚS.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
[email protected]
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta
