Nieznalezienie miejsca w przedszkolu dla dziecka lub wysokie koszty z tym związane powodują, że jeden z rodziców nie decyduje się na powrót do pracy. Poświęca ten czas na opiekę nad dzieckiem. Dlatego też pracodawcy proponują swoim pracownikom różnego rodzaju świadczenia o charakterze socjalnym, aby zachęcić ich do nawiązania lub kontynuowania stosunku pracy.
Jednym z takich świadczeń jest dofinansowanie pobytu dzieci pracowników w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach lub objęcia tych dzieci opieką sprawowaną przez opiekuna dziennego. Mogą być one finansowane ze środków obrotowych pracodawcy, ale również z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Potwierdza to art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z jego treścią działalnością socjalną są usługi świadczone przez pracodawcę m.in. na rzecz opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, a także udzielanie pomocy materialnej.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z podatku dochodowego świadczenia otrzymane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach. Z przedmiotowego zwolnienia skorzystać mogą wszystkie osoby uprawnione do świadczeń z ZFŚS. Należą do nich pracownicy, emeryci i renciści – byli pracownicy, członkowie rodzin pracowników oraz emerytów i rencistów – byłych pracowników, a także inne osoby uprawnione do świadczeń z Funduszu na podstawie regulaminu ZFŚS (art. 2 pkt 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych).
Omawiane zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli środki przekazane pracownikowi pochodzą ze środków ZFŚS i zostały otrzymane w związku z pobytem dziecka osoby uprawnionej w żłobku, klubie dziecięcym lub przedszkolu. Nie ma znaczenia forma, w jakiej następuje świadczenie. Przedmiotowe zwolnienie nie jest limitowane kwotowo. Tym samym korzysta z niego całkowita wartość świadczeń z ZFŚS otrzymywanych przez uprawnionego.
W przypadku gdy dofinansowanie pobytu dziecka w przedszkolu następuje ze środków obrotowych pracodawcy, to korzysta ono ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten zwalnia z podatku świadczenia, które nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, otrzymane od pracodawcy z tytułu objęcia dziecka pracownika opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna lub uczęszczania dziecka pracownika do żłobka lub klubu dziecięcego, przedszkola, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 1000 zł, na każde dziecko, o którym mowa w art. 27f ust. 1. Jeżeli wartość świadczenia przekracza ustawowy limit, opodatkowaniu podlega wyłącznie nadwyżka.
Powyższa regulacja ma zastosowanie tylko do pracowników w rozumieniu art. 2 kodeksu pracy, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Ponadto ustawodawca wymaga, aby pracownik otrzymujący dofinansowanie sprawował wobec dziecka, którego pobyt jest dofinansowywany, władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkuje, bądź sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą (art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).