Dodatkowy urlop wypoczynkowy pracownika niepełnosprawnego

Prawo do omawianego urlopu ustanawia art. 19 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm). Wskazany w tym przepisie wymiar 10 dni jest dedykowany pracownikom zaliczanym do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zatrudnionym na pełnym etacie. W przypadku pracowników zatrudnionych na niepełnym etacie jest on proporcjonalnie niższy.

Dziesięciodniowy wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego uzupełnia wymiar urlopu wypoczynkowego wynikający z art. 154 § 1 kodeksu pracy co sprawia, że pracownik zatrudniony na pełnym etacie, w zależności od stażu pracy, posiada odpowiednio 30 (staż pracy 10 lat) dni urlopu (por. stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27.11.2011 r. w sprawie ustalania dodatkowego urlopu wypoczynkowego dla niepełnosprawnych pracowników).

Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu pracownik nabywa po przepracowaniu jednego roku od dnia zaliczenia do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (decyduje data wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności). Natomiast prawo do kolejnych dodatkowych urlopów pracownik nabywa z dniem 1 stycznia każdego następnego roku kalendarzowego. Jednoroczny okres zatrudnienia nie musi być nieprzerwany, ani też nie musi zostać wypracowany w całości u jednego pracodawcy. Mogą na niego składać się okresy zatrudnienia u różnych pracodawców przedzielone przerwami. Istotne jest przy tym jedynie to, aby przez okresy następujących po sobie umów o pracę zawartych z kolejnymi pracodawcami pracownik legitymował się orzeczeniem o wymaganym stopniu niepełnosprawności.

Dodatkowy urlop nie przysługuje pracownikowi uprawnionemu do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych (np. nauczyciele zatrudnieni w oparciu o Kartę Nauczyciela) lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów (np. sędziowie sądów powszechnych z 15-letnim stażem pracy). Jeżeli jednak wymiar urlopu dodatkowego, przysługującego na podstawie odrębnych przepisów jest niższy niż 10 dni roboczych, wówczas zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy z art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.  

Pracownik nabywa prawo do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego zawsze w wymiarze 10 dni (przy zatrudnieniu na pełnym etacie), nawet w sytuacji, gdy roczny okres zatrudnienia, liczony od dnia uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, przypada na ostatnie dni grudnia. W tym zakresie nie stosujemy proporcji. Proporcję stosujemy natomiast w odniesieniu do następnych dodatkowych urlopów wypoczynkowych w sytuacji, gdy po nabyciu prawa do kolejnego dodatkowego urlopu wypoczynkowego pracownik nie przepracuje pełnego roku kalendarzowego.

Przykład

Pracownik był zatrudniony na pełnym etacie na podstawie umowy o pracę na czas określony od 1.07.2013 r. do 30.06.2015 r. W dniu rozwiązania umowy o pracę posiadał 8-letni staż pracy. W dniu 29.12.2014 r. upłynął rok od dnia wydania orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Oznacza to, że pracownik ten w kolejnych latach zatrudnienia u danego pracodawcy uzyskał prawo do urlopu wypoczynkowego (podstawowego i dodatkowego) w następujących wymiarach:

Rok 2013 – 10 dni, co wynika z równania:

6/12 x 20 dni

gdzie:

„6/12” oznacza liczbę przepracowanych miesięcy w 2013 roku („6” w liczniku) w proporcji do ogólnej liczby miesięcy roku kalendarzowego („12” w mianowniku),

„20 dni” oznacza wymiar urlopu wypoczynkowego, do jakiego pracownik zatrudniony na pełnym etacie nabyłby prawo pracując przez cały rok kalendarzowy. 

Rok 2014 – 30 dni, co wynika z równania:

12/12 x (20 dni + 10 dni)

gdzie:

„12/12” i „20 dni” – odpowiednio jak wyżej

„10 dni” oznacza dodatkowy urlop wypoczynkowy, do którego pracownik nabył prawo w dniu 29.12.2014 r.

Rok 2015 – 15 dni, co wynika z równania:

6/12 x (20 dni + 10 dni)

gdzie:

„6/12” i „20 dni” – odpowiednio jak wyżej

„10 dni” oznacza kolejny dodatkowy urlop wypoczynkowy, do którego pracownik nabył prawo w dniu 1.01.2015 r.