Skopiuj link
Omawianą sytuację należy odróżnić od tej zawartej w art. 361 kodeksu pracy. W oparciu o przywołany przepis pracodawca ma prawo samodzielnie zdecydować o skróceniu trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia najwyżej do jednego miesiąca w razie:
- ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
- wystąpienia innych przyczyn niedotyczących pracowników.
W takim przypadku pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Ustawodawca jednoznacznie zastrzegł, że odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu.
Sytuacja ta różni się również od przypadku wypłaty pracownikowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – kodeks pracy. Tego rodzaju świadczenia, stanowiąc przychody ze stosunku pracy, są zwolnione od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zastosowania nie znajdzie także regulacja art. 21 ust. 1 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
- otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Jednak w analizowanym przypadku do wypłaty świadczenia dochodzi na podstawie zgodnej woli stron stosunku pracy. Wobec tego nie powinno być ono kwalifikowane jako odszkodowanie, bowiem w majątku pracownika nie powstał uszczerbek, który mógłby podlegać naprawieniu. Na takim stanowisku stanął również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który w interpretacji indywidualnej z dnia 13 maja 2020 roku (nr 0112-KDIL2-1.4011.192.2020.1.MKA) uznał, że: „Odszkodowanie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody, czyli uszczerbku (zmniejszenia) majątku poszkodowanego, który nastąpił wbrew woli uprawnionego, natomiast zadośćuczynienie jest świadczeniem z tytułu wyrządzonej szkody niematerialnej, krzywdy. W przedmiotowej sprawie nie można zatem przyjąć, że wypłata przedmiotowego świadczenia wypełnia cechy tak rozumianego odszkodowania lub zadośćuczynienia (…) w rozpatrywanym przypadku, nie doszło do powstania szkody wynikającej z deliktu, gdyż pracodawca nie dopuścił się względem Wnioskodawczyni (pracownika) czynu niedozwolonego. Podstawą przyznania świadczenia nie była odpowiedzialność pracodawcy wynikająca z czynu niedozwolonego jak również odpowiedzialność kontraktowa (w przypadku postrzegania umowy o pracę jako swoistego kontraktu między pracodawcą a pracownikiem), a więc wynikającą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. Zakończenie stosunku pracy – na mocy porozumienia stron – przed upływem okresu wypowiedzenia (czy też bez zachowania takowego okresu) nie jest deliktem jak również niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem "kontraktu" łączącego pracodawcę z Wnioskodawczynią (pracownikiem).”
Trzeba pamiętać, że zwolnienie od opodatkowania jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania i wobec tego wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Wobec tego rekompensata wypłacana pracownikowi na podstawie porozumienia rozwiązującego umowę o pracę ma wyrównać utracony zarobek, który pracownik otrzymałby, gdyby nie doszło do rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron. Nie ma zatem żadnych podstaw, aby uznać, że wypłacona pracownikowi kwota powinna podlegać zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pracodawca wypłacając taką rekompensatę powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy i wpłacić ją właściwemu organowi podatkowemu.
