Skopiuj link
Zgodnie z art. 229 § 2 kodeksu pracy pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w przypadku, gdy jego niezdolność do pracy z powodu choroby trwała dłużej niż 30 dni. Celem badania jest ustalenie zdolności pracownika do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
Jak wynika z definicji legalnej zawartej w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi kwarantanna to odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Wobec tego kwarantanna nie może być utożsamiana z chorobą. Tym samym okres jej trwania nie powinien być wliczany do okresu niezdolności do pracy, po upływie którego pracownika należy skierować na badania kontrolne.
Z drugiej strony warto zwrócić uwagę, że pracodawca może skierować pracownika na badania kontrolne także w przypadku, gdy choroba trwała krócej niż 30 dni oraz po długotrwałej kwarantannie. Jednak w takich sytuacjach musi uzyskać na to zgodę pracownika. W przeciwnym razie pracodawca nie może zmusić pracownika do odbycia takich badań.
Kontrolne badania lekarskie powinny zostać przeprowadzone w miarę możliwości w godzinach pracy pracownika. Zatem pracownik może udać się do lekarza w pierwszym dniu po zakończeniu okresu zwolnienia, ale przed przystąpieniem do pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
Zgodnie z art. 211 kodeksu pracy poddanie się takim badaniom stanowi jeden z podstawowych obowiązków pracownika w zakresie przestrzegania bezpieczeństwa i higieny pracy. Tym samym niezastosowanie się do powyższych przepisów może skutkować nałożeniem kary porządkowej, o czym stanowi art. 108 kodeksu pracy. Co więcej, pracownik, który odmawia poddania się badaniom kontrolnym, nie może rozpocząć pracy, a tym samym nie przysługuje mu wynagrodzenie.
Ustawą z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wprowadzone zostały dodatkowe przepisy dotyczące badań lekarskich pracowników, w tym badań kontrolnych, w okresie stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego. Zgodnie z art. 12a ust. 3 ustawy, w sytuacji, kiedy nie ma dostępu do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego (lekarza medycyny pracy), badanie wstępne lub kontrolne może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz. Dodatkowo badania mogą zostać przeprowadzone za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku, gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii albo od dnia odwołania stanu epidemii.
