Skopiuj link
Zgodnie art. 52 § 1 kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Z powyższego wynika, że nie każde przestępstwo uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie. Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 2 kodeksu pracy, aby mogło leżeć u podstaw tzw. „dyscyplinarki” powinno ono zostać popełnione przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę, uniemożliwiać dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku oraz być oczywiste lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem.
Art. 52 § 1 pkt 2 kodeksu pracy nie precyzuje, na czym polegać powinno przestępstwo uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Z przepisu wynika jedynie, iż ma ono uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku. Przestępstwo powinno być zatem związane z charakterem wykonywanej przez pracownika pracy. „Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może nastąpić w przypadku, gdy przestępstwo uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku. Chodzi zatem o czyn, który w zasadniczym stopniu podważa zaufanie pracodawcy do pracownika oraz jego kwalifikacji moralnych, przy czym pracodawca nie musi być poszkodowanym.” (por. Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk). Co więcej nie ma przy tym znaczenia, czy zostało ono popełnione na szkodę zakładu pracy, czy też osoby trzeciej. Bez znaczenia jest również to, czy szkoda pozostaje w związku z pracą. Wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999 r., sygn. akt sygn. akt I PKN 668/98, w którym orzekł, iż „czyn przestępny może uniemożliwiać dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku także wówczas, gdy nie został popełniony na szkodę pracodawcy, jeżeli rodzaj przestępstwa ma związek z charakterem zatrudnienia pracownika”.
Oczywistość przestępstwa ocenia pracodawca. „Decyzje pracodawcy powinny uwzględniać fakt, że rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika jest wyjątkowym sposobem zakończenia umowy. Prowadzenie przez zakład pracy samodzielnego postępowania w celu wyjaśnienia czy zachowanie pracownika nosi znamiona oczywistości przestępstwa, o którym mowa w art. 52 § 1 pkt 2 KP, samo przez się nie przesądza o bezprawności takiego działania w rozumieniu art. 24 § 1 KC także wówczas, gdy przypisywane pracownikowi przestępstwo nie zostało przez niego popełnione (zob. uchw. SN z 30.3.1994 r., I PZP 9/94, OSNP 1994, Nr 4, poz. 26; zob. również A. Bigaj, Oczywistość przestępstwa, s. 189 i n.; A. Piszczek, Przestępstwo oczywiste, s. 27 i n.).” (por. Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk). Przestępstwo może zostać uznane za oczywiste, jeżeli ocena konkretnego zdarzenia nie pozostawia wątpliwości co do jego popełnienia, a także gdy istnieją niebudzące wątpliwości dowody jego popełnienia. Taka sytuacja przede wszystkim ma miejsce, w przypadku, gdy przestępca został ujęty na gorącym uczynku. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 1979 r., sygn. akt I PR 13/79, „oczywistość" popełnienia przestępstwa może być stwierdzona nie tylko na podstawie prawomocnego wyroku skazującego, ale również i bez tej podstawy, lecz na podstawie takiej oceny konkretnego zdarzenia, które nie pozostawia wątpliwości co do wyniku ewentualnego postępowania karnego, np. gdy sprawca został "złapany na gorącym uczynku" w momencie dokonywania kradzieży”.
W każdym przypadku uzasadnieniem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie dyscyplinarnym może być również przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem, tj. takim, od którego nie przysługuje zwykły środek odwoławczy. Przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem jest zawsze oczywiste.