Czy pracodawca samorządowy może nie ogłaszać naboru na wolne stanowisko urzędnicze?

Co do zasady, stanowiska urzędnicze obsadzane są w drodze naboru. Wskazuje na to dyspozycja art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 902 z późn. zm.), zwana dalej ustawą o pracownikach samorządowych. Przepis ten stanowi, iż nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny.

Zasady przeprowadzania naboru określa art. 13 – 15 ustawy o pracownikach samorządowych.

W przypadkach określonych w ustawie o pracownikach samorządowych ustawodawca przewidział możliwość odstąpienia od obowiązku przeprowadzania naboru. Możliwość ta powstaje w następujących przypadkach:

1. przeniesienia na wolne stanowisko urzędnicze – art. 12 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych dopuszcza przeniesienie pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, na inne stanowisko; przenoszony pracownik winien posiadać kwalifikacje wymagane na danym stanowisku;
2. zatrudnienia osoby na zastępstwo – możliwość zatrudnienia na zastępstwo powstaje w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego (np. z uwagi na korzystanie przez niego z urlopów związanych z rodzicielstwem) (art. 12 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych);
3. awansu wewnętrznego – awans wewnętrzny ma miejsce, jeżeli pracownik wykazujący inicjatywę w pracy i sumiennie wykonujący swoje obowiązki, zostaje przeniesiony na wyższe stanowisko; rzeczony awans może zostać dokonany jedynie w ramach tej samej grupy stanowisk (art. 20 ustawy o pracownikach samorządowych);
4. powierzenia pracownikowi samorządowemu innej pracy – przepis art. 21 ustawy o pracownikach samorządowych przewiduje możliwość powierzenia pracownikowi samorządowemu na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywania innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami; przesłankę powierzenia pracownikowi samorządowemu innej pracy są potrzeby jednostki samorządowej;
5. przeniesienia do innej jednostki – art. 22 ustawy o pracownikach samorządowych  dopuszcza możliwość przeniesienia pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, do pracy w tej samej lub innej miejscowości; przeniesienie może nastąpić w każdym czasie, jeżeli nie narusza to ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika samorządowego oraz przemawiają za tym ważne potrzeby po stronie jednostki przejmującej; przeniesienie następuje  na wniosek lub za zgodą zainteresowanego pracownika i wymaga porozumienia pracodawców;
6. przeniesienia na inne stanowisko – przeniesienie na inne stanowisko ma miejsce, jeżeli w związku z reorganizacją jednostki dokonywana jest likwidacja zajmowanego przez przenoszonego pracownika stanowiska i nie jest możliwe dalsze jego zatrudnienie na tym stanowisku; stanowisko, na które przenoszony jest pracownik, winno odpowiadać jego kwalifikacjom; przenoszony pracownik zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia, jeżeli jest ono wyższe od wynagrodzenia przysługującego na nowym stanowisku, przez okres 6 miesięcy następujących po miesiącu, w którym pracownik został przeniesiony na nowe stanowisko (art. 23 ustawy o pracownikach samorządowych).

Na uwagę zasługuje również przepis art. 15 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych. Stanowi on, iż jeżeli w ciągu 3 miesięcy od dnia nawiązania stosunku pracy z osobą wyłonioną w drodze naboru istnieje konieczność ponownego obsadzenia tego samego stanowiska, możliwe jest zatrudnienie na tym samym stanowisku innej osoby spośród kandydatów, o których mowa w art. 13a ust. 1. Przepis art. 13a ust. 2 stosuje się odpowiednio.

W sytuacji opisanej w cytowanym przepisie pracodawca może zatrudnić kolejnego najlepszego kandydata, ale może również ogłosić nowy konkurs.

Przesłankę zastosowania art. 15 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi rozwiązanie w ciągu 3 miesięcy od dnia nawiązania stosunku pracy z osobą wyłonioną w drodze naboru. Nie ma znaczenia powód ustania stosunku pracy.

Od opisanych powyżej sytuacji, które stanowią wyjątek od obowiązku przeprowadzania otwartego i konkurencyjnego naboru na stanowiska urzędnicze, odróżnić należy sytuacje, w których obowiązek ten jest wyłączony. Chodzi tutaj o pracowników zatrudnianych na podstawie wyboru lub powołania, a także pracowników zatrudnianych na innych niż urzędnicze stanowiskach, czyli na stanowiskach pomocniczych i obsługi oraz na stanowiskach doradców i asystentów. Odnosi się to również do osób zatrudnionych w podmiotach wskazanych w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych, tj. w urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych, starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych, urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych, biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki, biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

[email protected]

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

[email protected]