Czy pracodawca może zbadać trzeźwość pracownika za pomocą alkomatu?

Wątpliwości wyrażone w pytaniu wynikają z nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (wprowadzonej ustawą o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców z dnia 25 marca 2011r.), która weszła w życie z dniem 1 lipca br. Wskazana nowelizacja uprawniła kierownika zakładu pracy lub osobę przez niego upoważnioną do żądania przeprowadzenia badania stanu trzeźwości pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po spożyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. W świetle przepisów obowiązujących przed nowelizacją przeprowadzenia badania stanu trzeźwości mógł się domagać wyłącznie pracownika, wobec którego podniesiono zarzut stawienia się do pracy w stanie po spożyciu alkoholu albo spożywania alkoholu w czasie pracy. Zatem wprowadzone w tym zakresie zamiany bezspornie poprawiły sytuację prawną pracodawcy, w którego interesie leży zdobycie pewnego i niepodważalnego dowodu potwierdzającego powzięte podejrzenia.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (w znowelizowanym kształcie) określiła jednak również podmiot uprawniony do przeprowadzenia badania trzeźwości pracownika (np. alkomatem) i stanowi, że do przeprowadzenia takiego badania uprawniony jest organ powołany do ochrony porządku publicznego. Z kolei do dokonania zabiegu pobrania krwi uprawniony jest fachowy pracownik służby zdrowia. Biorąc pod uwagę obowiązujący stan prawny należy uznać, że pracodawca nie jest „organem powołanym do ochrony porządku publicznego”, a w konsekwencji nie jest uprawniony do przeprowadzenia badania trzeźwości pracownika alkomatem albo innymi urządzeniami służącymi do dokonania takiego pomiaru. W świetle przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi pracodawca, który powziął uzasadnioną wątpliwość, co do stanu trzeźwości pracownika, powinien wezwać organ powołany do ochrony porządku publicznego w celu przeprowadzenia badania stanu trzeźwości pracownika. Dopiero taki tryb przeprowadzenia badania będzie stanowił pełny i bardzo trudny do podważenia dowód w ewentualnym postępowaniu sądowym.