Aktywność zawodowa pracownika w czasie urlopu wychowawczego

Powyższa możliwość aktywności zawodowej w czasie urlopu wychowawczego wynika z art. 186² § 1 Kodeksu Pracy, z którego wynika, iż w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Z dalszej części przepisu wynikają przypadki, kiedy pracownik może zostać wezwany do pracy:
 

1. pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem
2. z urlopu wychowawczego korzystają w tym samym czasie oboje rodzice lub opiekunowie dziecka w okresie dłuższym niż 4 miesiące.

W dwóch powyższych sytuacjach, pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia wiadomości o zaistnieniu okoliczności wskazanych powyżej i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Najwięcej wątpliwości budzi pojęcie „zaprzestania sprawowania opieki”. W tym kontekście przyjmuje się, iż brak możliwości sprawowania opieki występuje gdy aktywności zawodowe są czasochłonne, albo na tyle uciążliwe, że czynią osobistą opiekę iluzoryczną. Funkcjonuje również teza, iż pracownik nie może się angażować w przedsięwzięcia dłuższe niż odpowiednik pół etatu zatrudnienia oraz w miejscowości położonej dalej niż aktualne miejsce pracy.

Jednakże przy spełnieniu warunku sprawowania opieki pracownik można podjąć pracę zarobkową (czyli zarówno pracowniczą, jak i niepracowniczą) u dotychczasowego lub innego pracodawcy. Przy tym nie jest nakazane, aby pracownik podejmował pracę w pierwszej kolejności u dotychczasowego pracodawcy. Co więcej w tym czasie pracownik może prowadzić własną działalność zarobkową. O ile nie stanowi to działalności konkurencyjnej.

Dodatkowo istotnym jest fakt, iż wezwanie pracownika do pracy wskutek powstania okoliczności wskazanych w pkt 1-2 powyżej nie powoduje utraty prawa do urlopu. Tym samym po powrocie do pracy pracownik ponownie może złożyć wniosek o kolejny wniosek urlopowy wypoczynkowy. Jednakże z tym zastrzeżeniem, iż urlop może być podzielony najwyżej na 5 części, zaś wniosek o udzielenie urlopu musi być złożony w terminie co najmniej 2-tygodniowym, przed jego rozpoczęciem.

Jak wynika z powyższego w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma swobodę podejmowania działalności zawodowej, zarobkowej, samokształcenia, o ile jest zachowany cel urlopu wychowawczego. Jednakże w tym czasie winien zważyć, czy podejmowana działalności nie stoi w sprzeczności ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem, bowiem wówczas naraża się na wezwanie pracodawcy do stawienia się do pracy.

Monika Rubacha