Skopiuj link
Nowe zasady ustalania wymiaru czasu pracy i nowe święto
Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw zaskoczyła wielu pracodawców. Ustawę uchwalono pod hasłem wprowadzenia nowego święta (Święto Trzech Króli, które przypadnie już 6 stycznia 2011r.) w zamian za co pracownicy mieli utracić prawo do dnia wolnego wynikającego ze świąt przypadających w soboty. Okazało się, że nowelizacja skomplikowała jednocześnie to co było dotychczas proste.
Nowelizacja przewiduje, że wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym nie będzie obniżany o 8 godzin, ale wtedy gdy święto przypadnie w dniu, który dla pracownika jest dniem wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy. Dla większości pracodawców dniem takim jest sobota, jednak wielu jest pracodawców, którzy mają taki dzień umiejscowiony w innym dniu tygodnia. Liczna grupa pracodawców, którzy stosują zmianową organizację pracy, dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.
Nowe przepisy utrzymują w mocy dotychczasowe rozwiązania, zgodnie z którymi każde święto przypadające w okresie rozliczeniowym w innym dniu niż niedziela powoduje skutek w postaci obniżenia obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy o godzin 8. Wdrożenie nowych rozwiązań niebywale komplikuje rozliczenie czasu pracy. Jednocześnie w odczuciu wielu praktyków tworzy podstawę do „manipulowania” wymiarem czasu pracy poprzez odpowiednie kształtowanie rozkładu czasu pracy (łączenie w rozkładzie czasu pracy kalendarzowych świąt przypadających w innym dniu tygodnia niż niedziela z dniem wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy w rozkładzie czasu pracy ustalonym w zakładzie). W skrajnym przypadku taka praktyka może spowodować, że pracownik przepracuje w 2011r. o 72 godziny więcej, niż miałoby to miejsce, gdybyśmy wymiar czasu pracy ustalali w oparciu o dotychczas obowiązujące reguły.
Otóż konsekwencją zastosowania nowych przepisów jest powstanie dotychczas niespotykanej sytuacji, w której wymiar czasu pracy przestanie być wartością stałą, przewidywalną w oparciu o informacje zaczerpnięte z kalendarza. Po 1 stycznia 2011r. aby udzielić odpowiedzi na pytanie ile wynosi wymiar czasu pracy w styczniu 2011r. trzeba będzie znać rozkład dni wolnych z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia.
I tak wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym obejmującym wyłącznie styczeń 2011r. może wynieść 152 godzin (gdy żadne ze świąt styczniowych nie będzie przypadało na dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy zgodnie z rozkładem czasu pracy przyjętym w konkretnym zakładzie), 160 godzin (gdy tylko jedno święto będzie przypadało na dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy zgodnie z rozkładem czasu pracy przyjętym w konkretnym zakładzie) lub 168 godzin (gdy obydwa styczniowe święta będą przypadały na dni wolne z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy zgodnie z rozkładem czasu pracy przyjętym w konkretnym zakładzie).
Nie jest również wykluczone, że z taką sytuacją tj. zróżnicowaniem wymiaru czasu pracy spotkamy się w jednym zakładzie, który w odniesieniu do różnych grup zawodowych stosuje różne rozkłady czasu pracy. Dodatkowo jeśli wynagrodzenie pracowników zostało ustalone w stałej stawce miesięcznej to przedstawione powyżej różnice w wymiarze czasu pracy ustalonym dla stycznia 2011r. nie spowodują różnic w wynagrodzeniu pracowników, którzy wykonywali przecież pracę przez różną liczbę godzin i dni. Taka różnica pojawi się dopiero wtedy gdy wynagrodzenie pracownika zostało ustalone w stawce godzinowej. Ponadto w świetle metody ustalania przekroczenia normy przeciętnej tygodniowej przyjmowanej przez Państwową Inspekcję Pracy (w której norma tygodniowa jest powiązana z wymiarem czasu pracy) w każdym z tych przypadku do powstania przekroczenia normy przeciętnej tygodniowej dojdzie w innym momencie.
Podwyższenie zasiłku chorobowego dla pracowników po 50 roku życia
Ta zmiana ma na celu usunięcie kontrowersji wywołanych zmianami w prawie, które miały miejsce w 2009r. Otóż 1 lutego 2009r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy, która skróciła okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego dla pracowników po 50 roku życia do 14 dni. Ubocznym skutkiem tej zmiany było pogorszenie sytuacji takich pracowników w sytuacji niezgodności do pracy związanej z pobytem w szpitalu. Otóż pracownikowi po ukończeniu 50 roku życia w takiej sytuacji już od 15 dni choroby przysługiwał zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu w wysokości 70% podstawy wymiaru, podczas gdy młodsi pracownicy w tej sytuacji otrzymywali 80 % podstawy wymiaru jako wynagrodzenie chorobowe od 15 do 33 dnia choroby. 1 stycznia 2011r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgodnie z która pracownikom, którzy ukończyli 50 rok życia, za okres pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym zyskają prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru.
Zmiany w korzystaniu z urlopów ojcowskich przez ojców adopcyjnych
Dnia 30 grudnia 2010 r. w Dzienniku Ustaw ukazała się nowelizacja Kodeksu pracy dotycząca urlopów ojcowskich przysługujących ojcom adopcyjnym. Zgodnie z nowymi przepisami ojcowie adopcyjni będą mogli wykorzystać urlop ojcowski do upływu 12 miesięcy od momentu uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia. Zmiany w tym zakresie wejdą w życie również 1 stycznia 2011 r.
Minimalne wynagrodzenie
Od 1 stycznia 2011r. minimalne wynagrodzenie wzrośnie o 69 zł do kwoty 1386 zł brutto. Wraz ze zwiększeniem tej kwoty wrosną świadczenia będące pochodnym minimalnego wynagrodzenia za pracę jak np. dodatek za pracę w porze nocnej czy wysokość minimalnych odszkodowań z tytułu dyskryminacji czy mobbingu. Nowa wysokość wynagrodzenia minimalnego będzie jednak dotyczyły dopiero płacy za styczeń 2011r., czyli wynagrodzenie za grudzień 2010r., nawet jeśli jest wypłacane w styczniu 2010r., ustalone będzie w oparciu o jego dotychczasową wysokość.
