Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Co do zasady plan urlopów sporządza pracodawca na początku roku, a niekiedy jeszcze przed jego rozpoczęciem. Pomimo wcześniejszego planowania dni wolnych, może się zdarzyć, że pracownik będzie niezbędny w pracy w czasie swojego wypoczynku.
Dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu została uregulowana w art. 167 Kodeksu pracy. Na podstawie tego przepisu pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu (ust. 1). Przesłanki wymienione w przywołanym przepisie muszą być spełnione łącznie.
Pracownik ma obowiązek podporządkować się poleceniu pracodawcy w zakresie odwołania z urlopu. Może się sprzeciwić tylko wtedy, gdy:
- nie wystąpiły okoliczności wymagające obecności pracownika w zakładzie pracy albo
- okoliczności wystąpiły, ale były one znane lub można było je przewidzieć już w chwili rozpoczęcia urlopu.
Jeśli odmówi wykonania zgodnego z prawem polecenia pracodawcy, to może narazić się na odpowiedzialność dyscyplinarną za naruszenie pracowniczego obowiązku w postaci dbałości o dobro zakładu pracy (art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy). W skrajnym przypadku takie zachowanie pracownika może zostać uznane nawet za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i w konsekwencji może prowadzić do rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym. Należy jednak pamiętać, że pracodawca powinien powiadomić pracownika o odwołaniu z urlopu z takim wyprzedzeniem, aby pracownik miał realną możliwość stawienia się w pracy w wyznaczonym terminie.
