Prawo Pracy
30.08.2024 r.
5 min

Nowa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę w trakcie konsultacji publicznych

Magdalena Jeziorska

Radca prawny

Skopiuj link
Prawo Pracy
30.08.2024r.
5 min

Trwają prace legislacyjne nad ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Polski ustawodawca ma czas do 24 listopada 2024 roku, aby implementować do krajowego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Projekt został opracowany, a obecnie trwają konsultacje publiczne.

Nowa ustawa będzie określać zasady i tryb ustalania oraz aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej. Zgodnie z projektem Rada Dialogu Społecznego będzie organem doradczym dla Rady Ministrów w kwestiach związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę w szczególności z jego ustalaniem i aktualizacją. Właśnie w ramach Rady Dialogu Społecznego przedmiotem corocznych negocjacji będzie wysokość minimalnego wynagrodzenia. Rada Ministrów do 15 czerwca każdego roku będzie przedstawiać Radzie Dialogu społecznego propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w roku następnym oraz propozycję wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym wraz z terminem zmiany tych wysokości. Ponad Rada Ministrów będzie informować także o wskaźniku cen w roku poprzednim, o prognozowanych na rok następny: wskaźniku cen oraz wskaźniku przeciętnego wynagrodzenia, a także o szeregu innych kwestii wymienionych w art. 6 ust. 2 projektu. Od wskaźnika inflacji uzależniona będzie częstotliwość podnoszenia wynagrodzenia minimalnego. Zgodnie z art. 3 projektowanej ustawy, jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen, wynosi:

1. co najmniej 105% – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1 stycznia i od dnia 1 lipca;

2. mniej niż 105% – ustala się jeden termin zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1 stycznia.

Rada Dialogu społecznego ma 30 dni na uzgodnienie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i wysokość minimalnego stawki godzinowej. Jeżeli tego nie zrobi, to określi je Rada Ministrów w drodze rozporządzenia w terminie do dnia 15 września każdego roku.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest ustalana w taki sposób, aby przeciętna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku wzrastała w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wskaźnik cen. Jeżeli w roku negocjacji wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie niższa od połowy wysokości przeciętnego wynagrodzenia, to stopień wzrostu zwiększa się dodatkowo o 2/3 wskaźnika prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto. Końcowy wynik obliczeń zaokrągla się do pełnych dziesiątek groszy w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 5 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek. Orientacyjną wartość referencyjną ustala się na poziomie 55% prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przyjętej do opracowania projektu ustawy budżetowej.

Dodatkowo projekt ustawy przewiduje aktualizację wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę raz na 4 lata. Przez aktualizacje rozumie się weryfikację wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę z uwzględnieniem kryteriów aktualizacji, tj.:

a. siły nabywczej minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem kosztów utrzymania,

b. ogólnego poziomu wynagrodzeń i ich rozkładu,

c. stopy wzrostu wynagrodzeń,

d. długoterminowych krajowych poziomów produktywności i ich zmian,

e. relacji wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę do wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku kalendarzowym, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

W projekcie znalazła się także propozycja dodania do kodeksu pracy art. 851, na podstawie którego pracownikowi należne byłyby odsetki za czas opóźnienia, jeżeli pracodawca opóźnia się z wypłatą wynagrodzenia za pracę. Odsetki są należne nawet gdyby pracownik nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pracodawca odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki naliczane są przez pracodawcę od dnia następującego po dniu upływu terminu wypłaty wynagrodzenia za pracę i wypłacane łącznie z wypłatą tego wynagrodzenia. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, to należą się odsetki ustawowe za opóźnienie ustalane zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Wejście w życie ustawy jest co do zasady planowane na 15 listopada 2024 roku.